به گزارش خبرنگار حوزه ایثار وشهادت فرهنگ سار، جوانان غیور جامعه ارامنه کشور در کنار جوانان مسلمان ایرانی خود در طول هشت سال دفاع مقدس در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل جنگیدند و در این نبرد قهرمانانه؛ جمعی از آنها شهید، جانباز و یا به اسارت گرفته شدند.
در واپسین روزهای سال ۲۰۲۰ میلادی و ایام ولادت حضرت عیسی مسیح(ع) پیامبر نور و رحمت و در آستانه آغاز سال جدید میلادی یادی می کنیم از شهدای ارامنه که فارغ از دین و مذهب برای حفظ ناموس و وطن خود در کنار رزمندگان اسلام جنگیدند و جانشان را فدای ایران کردند.
تشکیل ستاد ویژه سازماندهی و اعزام گروه‌های صنعتگر ارمنی به مناطق جنگی
شورای خلیفه گری تهران و در رأس آن شادروان اسقف اعظم آرداک مانوکیان، خلیفۀ وقت جامعۀ ارمنی تهران و شمال ایران، با تلاش پیگیر برای جذب کمک های مردمی و سازماندهی امور برای پیشگیری از اتلاف منابع تلاش شبانه روزی می کردند.
در مرکز اصفهان نیز، اسقف اعظم کُریون پاپیان، خلیفۀ وقت و رئیس خلیفه گری ارمنیان حوزۀ اصفهان و جنوب ایران و در مرکز تبریز، کشیش ارشد، شادروان باگرات مِلکونیان، نایب خلیفۀ وقت ارمنیان کل آذربایجان، اقدامات مؤثری در جمع آوری کمک های مردمی صورت دادند.
با ادامۀ جنگ تحمیلی، شورای خلیفه گری تهران، با تشکیل ستادی ویژه، سازماندهی و اعزام گروه های صنعتگر ارمنی به مناطق جنگی را آغاز کرد.
۹ گروه از حوزۀ خلیفه گری تهران، چند گروه از اراک و چندین گروه دیگر از حوزه های خلیفه گری اصفهان و تبریز به مناطق جنگی اعزام شدند. این گروه ها با استقرار در پشت جبهه به مرمت ماشین های جنگی و راه سازی، ساخت و راه اندازی سردخانه ها، بیمارستان های صحرایی و کارهایی از این دست می پرداختند که هر گروه حدود یک تا دو ماه در منطقه فعالیت می کرد. اعزام گروه های صنعتگر ارمنی از ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۷شمسی ادامه یافت.
کسی را که در راه صیانت باورهای مسیحیت جان می‌بازد شهید می‌نامند
در ادیان و مکاتب مختلف، شهیدان از مرتبت و منزلت والایی برخوردارند. در دیانت مسیح، کسی را که در راه صیانت باورهای مسیحیت جان می بازد شهید می نامند. واژۀ لاتینی شهید مارتیر است که به صورت مارتیروس از زبان یونانی وارد زبان ارمنی شده و از گذشته های دور در نام گذاری فرزندان پسر به کار رفته است. امروزه نیز نام مارتیروس و نام خانوادگی مارتیروسیان در میان ارمنیان فراوان است.
معادل دیگر واژۀ شهید در زبان ارمنی ناهاتاک است که از دو جز «ناه» و «ناخ» به معنی پیش و نخست و «تاک» به معنی دو و تک ترکیب شده و با رابط الف به هم پیوسته است. بنابراین، ناهاتاک در لغت به معنی پیشتاز و پیش آهنگ است. در فرهنگ های ارمنی معانی دیگر این واژه عبارت اند از سرباز خط مقدم، قهرمان، دلیر و بی باک و در مفاهیم دینی به معنی شهید و شاهد آمده و آن کسی است که برای دفاع از دین و ایمان قربانی می شود، کسی که برای آرمانی، جان خود را ایثار می کند.
محل تدفین شهدای ارامنه
در قبرستان ارمنیان تهران، قطعۀ ویژه ای به شهیدان جنگ تحمیلی اختصاص یافته است. در نیمۀ آبان ۱۳۸۸ با همکاری خلیفه گری ارمنیان تهران و بنیاد شهیدان و امور ایثارگران بنای یادبودی نیز در این محل برپا شد.
کتاب گل مریم در راستای معرفی شهدای ارامنه
در زمینۀ جنگ تحمیلی و مشارکت ارمنیان در دوران دفاع مقدس کتاب هایی تالیف و منتشر شده که گل مریم و جنگ تحمیلی هشت ساله و ارامنۀ ایران دونمونه از آن است.
کتاب گل مریم که به بررسی نقش ارامنۀ ایران در هشت سال دفاع مقدس می پردازد، تألیف دکتر آرمان بوداغیانس از انتشارات نسیم حیات با همکاری صریر(وابسته به مؤسسۀ حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس) در قم در سال ۱۳۸۵ تالیف و منتشر شده است.
کتاب گل مریم مجموعه ای است ارزشمند که با استناد بر منابع معتبر تألیف شده و به خوبی نمایانگر حضور و نقش ارمنیان در انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی است. این کتاب یادنامۀ جامع شهیدان، جانبازان و سربازان مفقودالاثر ارمنی و گواه راستین فداکاری ها و جان فشانی های جوانان ارمنی در کنار برادران مسلمان خود در جبهه های نبرد است.
کتاب جنگ تحمیلی هشت ساله و ارامنۀ ایران، تألیف اسکندر اسکندریان با بازنویسی و تدوین نورهایر شاه نظریان، ترجمۀ گارون سرکیسیان (از ارمنی به فارسی)، نشر بنیاد انتشاراتی خلیفه گری ارامنۀ تهران تهران در سال ۱۳۸۶ منتشر شده است.
این کتاب به ابتکار و همت زنده یاد اسکندر اسکندریان ( ۱۹۲۹ ۱۹۹۸م)، نمایندۀ شورای خلیفه گری ارمنیان تهران در ستاد کمک رسانی شورای خلیفه گری ارامنه، به رشتۀ تحریر در آمده است.
شهدای ارامنه
جامعه ارامنه کشور در هشت سال دفاع مقدس ۷۴ شهید نظامی و غیر نظامی که پیکر ۴ تن از آنها هنوز مفقود است و۱۴۳ جانباز و آزاده تقدیم میهن و انقلاب اسلامی کرده اند که اسامی تعادای از این شهدا در زیر آمده است :
ردیف نام محل تولد تاریخ تولد و شهادت محل شهادت
۱- زوریک مرادیان مسیحی تهران ۱۳۵۹-۱۳۳۹ پیران شهر
۲ – ژیلبرت ملکم آبکاریان آبادان ۱۳۵۹-۱۳۳۹ سر پل ذهاب
۳ – صارمی یانیکیان ۱۳۵۹-۱۳۳۹ جبههٔ جنوب
۴ – پایلاک آوِدیان فریدن ۱۳۵۹-۱۳۳۸ دزفول
۵ – رازمیک داوتیان فریدن ۱۳۶۰-۱۳۳۹ آبادان
۶ – رازمیک هونانیان فریدنی فریدن ۱۳۵۹-۱۳۴۰ سر پل ذهاب
۷ – وازگن آوانسیان فریدن ۱۳۶۱-۱۳۳۸ دارخوین منطقه عملیاتی والفجر
۸ – رافیک رشید زاده ارومیه ۱۳۶۱-۱۳۳۷ شوش (جبههٔ عملیاتی جنوب)
۹ – سوِرن خانلریان تهران ۱۳۶۱-۱۳۳۸ خونین شهر – محور اهواز
۱۰ – واهان الله وردی تهران ۱۳۶۲-۱۳۴۰ پیرانشهر (مهران)
۱۱ – ادیک نِرسِسیان تهران ۱۳۶۲-۱۳۳۹ قصر شیرین
۱۲ – واهیک باغداسایریان تهران ۱۳۶۲-۱۳۴۰ دارخوین
۱۳ – وازگن آدامیان آغاجاری ۱۳۶۴-۱۳۴۳ حاج عمران
۱۴ – ژوزف شاهینیان تهران ۱۳۶۴-۱۳۴۱ حسینیه اهواز
۱۵ – وارطان آقاخانیان تهران ۱۳۶۴-۱۳۴۱ جزیره مجنون
۱۶- هنریک یوسفی (هوسپیان) تهران ۱۳۶۴-۱۳۴۵ هورالهویزه – کیان دشت
۱۷- رِیموند شاهنظریان تهران ۱۳۶۵-۱۳۴۲ مهران
۱۸ – رایموند باغداساریان تهران ۱۳۶۵-۱۳۴۲ تمرچین
۱۹ – ورژ باغومیان اصفهان ۱۳۶۵-۱۳۴۴ پاوه
۲۰ – یوریک سرداریان اراک ۱۳۶۵-۱۳۴۳ حاج عمران
۲۱ – مگردیچ طوماسیان مسجد سلیمان ۱۳۶۵-۱۳۴۲ سومار
۲۲ – گارنیک بوغوسیان تهران ۱۳۶۵-۱۳۴۲ حاج عمران
۲۳ – ویگن گاراپیدی (کاراپتیان) الیگودرز ۱۳۶۶-۱۳۴۴ شرهانی
۲۴ – ادوین شاهمیریان تهران ۱۳۶۶-۱۳۴۶ میمک
۲۵ – گاگیک طومانیانس تهران ۱۳۶۶-۱۳۴۰ مریوان
۲۶ – آلبرت الله دادی تهران ۱۳۶۶-۱۳۴۵ سومار
۲۷ – آوانِس بارسقیان ارومیه ۱۳۶۶-۱۳۴۵ سردشت
۲۸ – رازمیک خاچاطوریان تهران ۱۳۶۶-۱۳۴۳ سومار
۲۹ – نوریک باباخانیانس تهران ۱۳۶۷-۱۳۴۴ شرهانی
۳۰ – هراند آوانسیان سنگبارانی تهران ۱۳۶۷-۱۳۴۳ ابوغریب- جبهه عین خوش
۳۱ – هراچ طوروسیان تهران ۱۳۶۷-۱۳۴۸ سومار
۳۲ – وِهاندز رشیدپور بابرودی ارومیه ۱۳۶۷-۱۳۴۳ فکه
۳۳ – واهیک یِسائیان تهران ۱۳۶۷-۱۳۴۵ سرپل ذهاب
۳۴ – ژرژ کشیش هاروطون تهران ۱۳۶۷-۱۳۴۱ گیلان غرب
۳۵ – روبرت لازاریان تهران ۱۳۶۷-۱۳۴۵ میمک (عملیات مرصاد)
۳۶ – هنریک هاروطونیان اراک ۱۳۶۱-۱۳۴۸ صالح آباد ایلام
۳۷ – هراچ هامبارسومیانس تبریز ۱۳۶۷-۱۳۴۰ پیرانشهر
۳۸ – آرمن آوِدیسیان اصفهان ۱۳۶۹-۱۳۳۸ قصر شیرین
۳۹ – ژوزف هرمز نازلو ارومیه ۱۳۷۰-۱۳۴۸ میشداغ
۴۰ -آلفرد گبری تهران ۱۳۷۰-۱۳۵۰ نفت شهر
۴۱ – نوریک دانیِلیان تهران ۱۳۶۴-۱۳۴۲ تهران (اثرات ترکش در بدن)
۴۲ – وارطان آبراهامیان تهران ۱۳۵۸-۱۳۳۹ کردستان
۴۳ – واهیک تِر ماه سلطانی تهران ۱۳۹۲- تهران (جانباز شیمیایی لشکر ۲۱ حمزه دهلران)
۴۴ – روبرت آودیسیان تهران ۱۳۹۲-۱۳۴۵ تهران (اثرات ترکش در بدن- عملیات والفجر هشت)
دیدار مسئولان با خانواده شهدای ارامنه
حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی طی سال های گذشته بارها با خانواده شهدای ارامنه و اقلیت های مذهبی دیدار و خانواده شهدا و ایثارگران ارامنه را مورد تفقد قرار داده اند.
در دی ماه سال ۱۳۹۳ رهبری به دیدار خانواده شهید گالوست بابومیان و شهید آلبرت الله دادیان و شهید ریچارد ابراهیم رفتند و پای سخنان خانواده این شهدای گرانقدر نشستند.
دکتر حسن روحانی رییس جمهوری کشورمان نیز سوم دی ماه ۱۳۹۶ و در آستانه میلاد خجسته پیامبر رحمت و سعادت حضرت عیسی مسیح(ع) و همچنین آغاز سال ۲۰۱۸ میلادی، در فضایی صمیمی با خانواده شهید ‘ادوین شاهمیریان’ دیدار کرد و گفت: ملت ایران قدردان ایثار و فداکاری شهدا و صبر و مقاومت خانواده های معظم شهدا هستند.
شهید ادوین شاهمیریان در سال ۶۶ و در منطقه میمک در حالی که فقط ۲۰ سال سن داشت، به شهادت رسیده است.
هموطنان مسیحی جلوه‌هایی از ایثار و شهادت را جاودانه ساختند
امسال هم معاون رییس جمهوری و رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران گفت: هموطنان مسیحی جلوه‌هایی از ایثار و شهادت را جاودانه ساختند.
سعید اوحدی، معاون رییس جمهور و رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران روز پنجشنبه گذشته افزود: هموطنان عزیز و ارجمند مسیحی ما در همه ادوار تاریخ و در همه عرصه‌ها با تأسی از آموزه‌های آن پیامبر بزرگ و با تعلق خاطر به مصالح عالیه مردم بزرگ ایران، همواره خالصانه و ایثارگرانه در دفاع از ارزش‌های بزرگ معنوی و الهی و در خدمت به جامعه و مردم کوشیدند و درخشیدند؛ از جمله در عصر دفاع مقدس، همگام با همه هموطنان خود با تقدیم شهدای عزیز و گرانقدر بر عزم و رسالت خود استوار ماندند و جلوه هایی ناب از ایثار و شهادت و خدمت را در تاریخ کشورمان متجلی و جاودانه ساختند.
