با این ۲ خبر در حقیقت باید منتظر ادامه خشکسالی‌ها و کم‌آبی در استان بی‌رمق و خشک یزد باشیم؛ حالا یزد هست و بارانی گه گفته شده در سه ماه آتی، اصلا نرمال نیست و وعده آب انتقالی از خلیج فارسی که سالهاست محقق نشده و اگر هم شود به درد شرب مردم نمی خورد و آبی کاملا صنعتی است.
حداقل ۲ دهه هست که آسمان آنطور که نیاز کشاورزان و کویر تشنه یزد بوده نباریده و تشنه کامان دیار بادگیرها را سیراب نکرده است، چاه‌ها آبی ندارند، قناتها خشک شده‌اند، روستاها خالی گشته‌اند و دیگر رمقی برای زمین خشکیده کویر باقی نمانده است.
با آمدن کرونا همه این غصه ها را فراموش کردیم در حالیکه آب هنوز کم است و این قصه پرغصه قرار نیست با آمدن کرونا رخت بر بندد یا فراموش شود؛ یزد دیگر رمقی برای بی‌آب ماندن دوباره ندارد، یزد تشنه، یزد خشک و یزد پژمرده از طبیعت سخت و طاقت فرسای آن؛ خیلی متضرر شده است، حال اگر امسال هم باران نبارد؟!
یک ماه از پاییز گذشت، نکند باز ابرها در شمال و شمال غرب کشور، خیمه بزنند و ما کویرنشینان را از یاد ببرند؟ پس یزد چی؟ دل دیگران دل است اما دل ما کویرنشینان خشت و گل؟.
وقتی آب بود، آن را اسیر دست خود ساختیم، قدرش را ندانستیم، هدر دادیم، دریا دیدیم و با خود گفتیم آب فراوان است پس غصه ای نیست، اما امروز دریا همان دریاست اما آب خیلی کم است، قدما درست گفته اند که “خود کرده را تدبیر نیست”.
با آب چه کرده ایم که داریم تاوان می دهیم؟ طراوت و فراوانی را از آب گرفتیم و حالا باید زانوی غم بغل بگیریم.
غول خشکسالی، همواره از قدیمی‌ترین دشمنان ایران زمین بوده بطوریکه مردم و بویژه کویرنشینان مرکزی ایران را مجبور به حفر قنات و ساخت آب انبار کرده است.
زیباترین روزها برای کشاورزان، روزهایی بوده که باران آمده اما این سالها می توان اثرات نامیمون نبود بارش در بخش کشاورزی را در چهره تلاشگران این عرصه مشاهده کرد، خشکسالی های ۲ دهه اخیر که طی چند سال گذشته شدت گرفته موجب شده تا ایرانی ها به قطرات باران، ارزش والایی بدهند، دستان پینه بسته مردان و زنان کشاورز و چهره‌های نحیف کودکان آنها همیشه تداعی‌کننده خشکسالی و مضرات آن بوده است.
بارشها در گذشته های نه چندان دور به گونه ای بود که ایرانی ها آبانماه را “ماه بارانکی”، دیماه را “ماه برفکی” و فروردین ماه را “شب ببار و روز ببار” نامیده بودند اما کاش پدران و مادران ما بودند و حال روز این روزهای فرزندان خود را می دیدند.
هر وقت بارشها کم شده، کشاورزان جز خدا یار و یاوری نداشتند و مثل همیشه دست به سوی معبود خود دراز کرده اند، دعا خوانده اند و طلب باران کرده اند.
وقتی برفی می آمد و یخبندانی میشد خوشحال میشدیم که مدرسه چند روزی تعطیل شده است و حالا همین مدرسه ماههاست که رسمی و غیررسمی تعطیل است اما این تعطیلی کجا و آن تعطیلی کجا!
مسوولان و متولیان حوزه آب استان، تابستان امسال را اصلا توصیه نکردند که آب کمتری مصرف کنید ؛ شاید تصورشان این بوده که مردم درد و رنج کرونا را دارند پس دیگر با توصیه به کم آب مصرف کردن و شعار “آب، کم است” بر درد و رنج آنها نیفزاییم.
سالهاست که یزدی ها درد کم آبی را تجربه کرده اند و امیدوارند که امسال بارشهای خوبی نصیب آنها شود تا بخشی از مشکلات آنها و بخصوص کشاورزان و دامداران استان حل شود.
اما اوضاع فعلی آب و منابع آبی استان چگونه است، بارشها به چه میزان بوده و پیش بینی‌ها در مورد بارشهای امسال چگونه است؟ اگر باران نیاید چه میشود و اگر بیاید چه؟ آب خلیج فارس قرار است چه شق‌القمری کند؟ و…؟ اینها سوالاتی است که از مسوولان حوزه آب استان پرسیدیم.
فقط ۱۱۰ میلیمتر باران طی یکسال آبی در استان یزد!
رییس گروه مطالعات آب‌های سطحی شرکت آب منطقه‌ای یزد از ثبت ۱۱۰.۵ میلی متر بارش در استان یزد طی سال آبی ۹۹-۹۸ خبر داد.
“مهدی سلیمانی میمندی” به فرهنگ سار گفت: میزان این بارشها در سال آبی گذشته ۱۲۱.۵ و در متوسط دوره آماری ۹۴.۵ میلیمتر بوده است.
وی با اشاره به این که مقدار بارندگی در سال آبی ۹۹-۹۸ نسبت به سال قبل ۹.۱ درصد کاهش و نسبت به متوسط دوره آماری ۱۷ درصد افزایش داشته است، اظهار داشت: این در شرایطی است که متوسط بارندگی کشور در این سال آبی ۳۱۷.۷ ، در سال آبی گذشته ۳۴۲.۱ و در متوسط دوره آماری ۲۴۹.۸ میلیمتر بوده است و نسبت به سال قبل ۷ درصد کاهش و نسبت به متوسط دوره آماری ۲۷ درصد افزایش داشته است.
رئیس گروه مطالعات آب‌های سطحی شرکت آب منطقه‌ای یزد به وضعیت بارندگی شهرستان های یزد اشاره کرد و گفت: بررسی بارندگی شهرستانهای استان نشان می دهد شهرستان تفت بیشترین و شهرستان یزد کمترین میزان بارندگی را به خود اختصاص داده اند و میزان بارندگی سال آبی ۹۹-۹۸ نسبت به مدت مشابه سال قبل درشهرستانهای اشکذر ، تفت ، خاتم و میبد افزایش و در سایر شهرستانهای استان کاهش داشته است.
وی با بیان این که میزان بارندگی سال آبی ۹۹-۹۸ نسبت به میانگین دوره آماری در تمام شهرستانهای استان به استثناء شهرستان اردکان افزایش داشته است، تصریح کرد: بارش های مناسب فروردین و اردیبهشت ماه سال جاری باعث گردید بخش عمده ای از بارندگی در ارتفاعات تبدیل به رواناب شده و آورد رودخانه‌ها در اغلب ایستگاههای هیدرومتری استان نسبت به متوسط درازمدت افزایش یابد.
سلیمانی حداکثر دبی سیلاب های اتفاق افتاده در استان را مربوط به رودخانه گاشار ابرکوه با دبی تقریبی ۱۰۲ مترمکعب برثانیه دانست و افزود: در طول سال آبی۹۹-۹۸ بیشترین حجم آبدهی رودخانه های استان در محل ایستگاه های هیدرومتری مربوط به رودخانه ده بالا با آورد تقریبی ۱۰.۵ میلیون متر مکعب بوده است.
چشم‌انداز بارشی خوبی در انتظار یزد نیست/ زلف بارشها را به آب خلیج فارس گره نزنیم
کارشناس پیش‌بینی اداره کل هواشناسی یزد هم گفت: پیش بینی ها این است چشم انداز بارشی خوبی در انتظار یزدی ها در سه ماه در پیش رو نخواهد بود.
محمد رضا شیرغلامی در گفت و گو با فرهنگ سار با بیان اینکه بارشهای آبانماه در اغلب نقاط کشور، کمتر از حد نرمال خواهد بود که این وضعیت شامل حال یزد هم می شود یادآور شد: بارشها در مناطق غرب و جنوب غرب کشور مناسب نخواهد بود و چون منابع ابی استان یزد از همین مناطق تامین میشود لذا وضعیت بوجود آمده بر استان یزد هم تاثیر خواهد داشت.
به گفته وی بارشها در سه ماه آبان، آذر و دی به این شکل است که در آبانماه، کمتر از حد نرمال و در آذر و دی در حد نرمال خواهد بود، اوضاع بارشها در دیماه کمی بهتر است ضمن آنکه مناطق غربی و شمال غربی استان هم کمتر از نرمال خواهد بود.
به گفته وی در آبانماه هوا نیز نیم تا یک درجه گرمتر از نرمال و در آذر و دی هم بین یک تا دو درجه گرمتر از نرمال پیش بینی میشود.
این کارشناس هواشناسی اضافه کرد: نباید زلف بارشها را به آمدن آب خلیج فارس گره بزنیم زیرا اگر چندین برابر آب پیش بینی شده هم از خلیج فارس یا هر منبع دیگری وارد یزد شود باید باران باشد چون کشاورزی و ییلاقات استان یزد به باران وابسته است.
وی به بارشهای محدود مهرماه در استان هم اشاره کرد و گفت: بیشترین بارشها در مهرماه با ۱.۱ میلیمتر در شهر یزد بوده و در استان هم ۱۹.۱ میلیمتر باران گزارش شده که مربوط به ایستگاه شهرستان تفت بوده است.
به گفته وی در سال زراعی جاری نسبت به پارسال با کاهش چهار درصدی بارشها روبرو بوده‌ایم.
تلاش می‌کنیم بخشی از آب انتقالی خلیج فارس را به شرب مردم اختصاص دهیم
معاون عمرانی استاندار یزد هم به فرهنگ سار گفت: آب انتقالی از خلیج فارس به بخش صنعت تخصیص می باید و نه شرب.
صادقیان افزود: در تلاش هستیم تا سهمیه آب انتقالی از خلیج فارس به این استان را اضافه کنیم تا بتوانیم بخشی از آن را برای شرب مردم هم اختصاص دهیم که برای تحقق آن در حال رایزنی هستیم.
به گفته وی وقتی آب خلیج فارس وارد چرخه صنعت استان شود آبی که بخش صنعت تا قبل از این آب انتقالی از آن استفاده می کرد وارد چرخه شرب مردم خواهد شد و این می تواند به بهتر شدن اوضاع آب شرب شهروندان کمک کند.
صادقیان حجم سالانه آب انتقالی از طرح خلیج فارس را ۱۵۰ میلیون متر مکعب و سهم صنایع استان یزد از آن را ۲۰ میلیون متر مکعب دانست و با بیان اینکه این طرح بزرگ تا پایان سال افتتاح میشود، تصریح کرد: بر اساس پیش بینی های صورت گرفته این طرح یا در یک مرحله در اسفند ماه و یا طی ۲ مرحله در آبان و اسفندماه امسال به بهره برداری می‌رسد.
وی طول اجرای این طرح را ۳۷۰ کیلومتر با پیشرفت کاری بالای ۹۰ درصد اعلام کرد و یادآور شد: در حوزه آب اتفاقات خوبی در استان در جریان است و نگرانی برای تامین آب شرب مردم استان وجود ندارد، ضمن آنکه تامین آب مورد نیاز بخش صنعت در این طرح دیده شده است.
اما یک نکته مهم: با توجه به نرمال نبودن بارشها در ماههای پیش رو در استان و با توجه به اینکه فعلا نمی توان به آب خلیج فارس بعنوان یک منبع قابل اتکا برای آب شرب و مورد نیاز مردم نگاه کرد از این رو لازم است شهروندان همچنان در مصرف این مایع حیاتی صرفه جویی کنند.
