حوزه فرهنگ و هنر همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مقام معظم رهبری بوده است. این دغدغه چه زمانی که ایشان در مقام رئیس جمهوری در کشور ( ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸) ایفای نقش می‌کردند و چه در طول دوره‌ای که رهبری کشور را برعهده داشته‌اند، همواره وجود داشته است. گواه آن هم این که طی سال‌های ۹۶ تا ۹۸ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مقام معظم رهبری طی جلسات مختلف در قالب نشست‌های غیررسمی، صمیمی و دوستانه که به نشست‌های «پنجشنبه شب‌ها» میان اهالی فرهنگ و هنر معروف شده است، هر بار با یکی از صنوف و شاخه‌های مختلف فرهنگ و هنر نشستی را برای شنیدن آراء، نظرات، مطالبات و دغدغه‌های هنرمندان برگزار می‌کردند.
ایشان در آن جلسات بعد از شنیدن صحبت‌های حاضران، گاه در حوزه نقد مسائل فرهنگی و گاه بر محور تقویت نقاط قدرت، قوت و جریان‌ساز مسائل فرهنگی، مسائل مربوط را به مسئولان ذی‌ربط ابلاغ می‌فرمودند و در راستای تحقق آنها نیز پیگیری مستمر و مداوم داشتند.
یکی از نشست‌های صمیمانه پنجشنبه شب‌ها به میزبانی مقام معظم رهبری از هنرمندان و خانواده تئاتر کشور اختصاص داشت که در قالب بخش دوم مستند غیررسمی به کارگردانی سیدمحمدعلی صدری‌نیا از شبکه‌های سه، افق و نمایش سیما چهارم تا ششم دی ۱۳۹۹ پخش شد.
در راستای همین نشست و بیان دیدگاه‌ها، دغدغه‌ها و نقطه نظرهای اهالی تئاتر با هنرمندان این عرصه به گفت‌وگو پرداختیم. دومین بخش این گفت‌وگوها به صحبت با کوروش زارعی بازیگر، کارگردان و مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی اختصاص دارد.
واژه فرهنگ در شعار سال، بازتاب اهمیت جایگاه فرهنگ و هنر نزد رهبری است
کوروش زارعی با اشاره به آنکه مقوله فرهنگ و هنر نزد مقام معظم رهبری مقوله‌ای مهمی بوده که همواره در سخنرانی‌هایشان بر آن تأکید داشته‌اند گفت: درجه اهمیت مقوله فرهنگ نزد مقام معظم رهبری را می‌توان تا به آن‌جا رصد کرد که طی سالیان گذشته طی، دو، سه سال پشت سرهم در نام‌گذاری شعار سال جایگاه مسائل فرهنگی و مقوله فرهنگ در شعار سال نیز بازتاب داشت.
وی ادامه داد: استنباط شخصی من آن است که مسئولان فرهنگی این سال‌ها در تمام دولت‌ها کار خود را آنگونه که شایسته و بایسته نظام فرهنگی انقلاب شکوهمند اسلامی بوده به خوبی انجام نداده‌اند که حضرت آقا، خود نشست با اصحاب فرهنگ و هنر را در دستورکار قرار داده اند. زیرا مسئله فرهنگ برای ایشان جایگه بسیار بالا و والایی دارد.
دو نکته‌ای که مقام معظم رهبری از صحبت با اهالی تئاتر به آن اشاره داشتند
مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی با بیان آنکه پیش از شروع آن جلسه و نشست صمیمی ایشان فرمودند امشب این‌جا حضور دارم تا حرف‌های شما را بشنوم و هر کاری از دستم برمی‌آید برای خانواده تئاتر و این هنر انجام دهم. می‌خواهم از وضعیت تئاتر کشور مطلع شوم، مشکلات‌تان را بشنوم و ببینم که چه کمکی از دست من برای کمک به اهالی خانواده محترم و شریف تئاتر برمی‌آید.
بعد از صحبت‌های اهالی تئاتر، معظم‌له ابتدا فرمودند با این توضیحاتی که دادید و شنیدم، دو مشکل مهمی که در صحبت اغلب شما بازتاب داشت، نخست مسئله مالی و حمایت‌های مالی از هنر تئاتر کشور بود. با این مبلغ اداره تئاتر کشور تقریباً ممکن پذیر نیست. نکته دوم آنکه ما باید برای شما سالن و مکان برای اجرا بسازیم. آنگونه که شما اشاره کردید محیط‌ها و سالن‌های تئاتری برای ارائه این هنر به عموم مخاطبان در سراسر ایران کم است و پاسخ‌گوی نیاز مخاطبان برای دیدن آثار هنرمندان تئاتر فراهم نیست. این دو اصل مهمی است که از فحوای کلام شما متوجه شدم و امیدواریم بتوانیم آنها را به انجام برسانیم.
تاکید معظم‌له بر راه‌اندازی پژوهشگاه اجرایی و عملیاتی حوزه تئاتر
زارعی با بیان آنکه نکته دیگری که در آن نشست از سوی آقای براهیمی مطرح شد، اهمیت جایگاه پژوهش در حوزه تئاتر و غفلتی است که نسبت به این مهم تا به امروز صورت گرفته است و افزود: آقای براهیمی در آن نشست اشاره داشت پژوهش‌های متعددی در عرصه تئاتر تا به امروز صورت گرفته است اما کمتر شکل اجرایی و عملیاتی پیدا کرده است. در حقیقت اغلب آن پژوهش‌ها در بایگانی پژوهشگران مشغول خاک خوردن هستند.
حضرت آقا به آقای منصور براهیمی تاکید کردند که برای راه‌اندازی پژوهشکده اجرایی در عرصه هنرهای نمایشی طرحی را آماده کنند و به ایشان ارائه دهند. درنهایت طی زمستان سال ۱۳۹۸ و ابتدای بهار امسال (۱۳۹۹) جلساتی را با بزرگان تئاتر و متخصصان این امر گذاشتیم و نتیجه آن جلسات بعد از جمع‌بندی به دفتر مقام معظم رهبری ارائه شد و امیدواریم هر چه زودتر شاهد ایجاد پژوهشگاه اجرایی تئاتر در کشور باشیم.
راه‌اندازی رشته نمایش ایرانی در دانشگاه سوره
مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری سامان تبلیغات اسلامی یادآور شد: مطلب دومی که از خروجی‌های مهم آن جلسه بود و این روزها درحال انجام آن هستیم به صحبت‌های دکتر داود فتحعلی‌بیگی بازمی‌گشت که در آن جلسه گفتند ما در ایران دانشکده تئاتر ایرانی نداریم و تئاتری که در محیط‌های آکادمیک ما تدریس می شود، تئاتر غربی است.
حضرت آقا فرمودند ما باید از غربی‌ها بیاموزیم اما مقلد آنها نباشیم. آنها تجربیات علمی خوبی دارند و ما می‌توانیم از آن تجربیات استفاده کنیم، اما هیچ‌گاه مقلد آنها نباشیم، باید در عرصه فرهنگ و هنر ازجمله تئاتر بازتاب هویت فرهنگی خودمان باشیم. در راستای این فرمایش مقام معظم رهبری، طرح تاسیس رشته نمایش ایرانی در دانشکده‌های تئاتری به دانشگاه سوره داده شده و این دانشگاه مشغول پیگیری این مهم هستند.
دقت و اشراف رهبری در حوزه هنرهای دراماتیک
زارعی با بیان آنکه طی جلسه‌ای که با حضور هنرمندان سینمایی خدمت حضرت آقا بودیم ایشان ساختار درام ارسطویی و مدرن را چنان تشریح کردند که تمام هنرمندان مانند داوود میرباقری، کیانوش عیاری، مسعود جعفری جوزانی، ضیاء‌الدین دری و کارگردانان بزرگ دیگر حاضر در جلسه از چنین درک و شناخت و اشراف بالای حضرت آقا از هنرهای دراماتیک شگفت‌زده شدند که ایشان چگونه درام ارسطویی و درام مدرن را در عرصه هنر سینما و نمایش تشریح و تبیین می‌کنند. این خود بازتاب این مهم است که ایشان به همه ابعاد هنری اشراف کامل دارند و سخنان و اشارات‌شان بازتاب رویکرد و نگاه تخصصی و علمی مقام معظم رهبری در عرصه هنرهای دراماتیک بود.
تئاتر نباید تنها برای فضر فرهیخته و روشنفکر تولید شود
مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری سامان تبلیغات اسلامی در پایان به توصیه دیگر مقام معظم رهبری اشاره کرد و افزود: معظم‌له توصیه داشتند که باید برای تمام اقشار جامعه تئاتر داشته باشیم. برای کشاورز، برای زنان خانه‌دار، برای استادان دانشگاه و برای تمام اقشار جامعه، تئاتر نباید تنها مختص به قشر روشنفکر و فرهیخته جامعه باشد. باید برای آحاد مردم با هر نوع سلیقه و تفکری در عرصه هنرهای نمایشی اثری برای ارائه داشته باشیم.
