یکشنبه, ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۳ / ۰۶:۲۳:۰۵
شرایط حساس مواجهه نظام اسلامی و استکبار جهانی در جنگ تمام عیار اقتصادی، عاملی است که انتخابات ۱۴۰۰ را از ادوار انتخابات گذشته متمایز کرده است. بدون شک چگونگی مواجهه با دشمن در عرصه اقتصادی و مهار سیاست تحریم، مهم‌ترین ماجرایی است که صف‌آرایی رقابت‌های انتخاباتی آتی را رقم خواهد زد.
شرایط حساس مواجهه نظام اسلامی و استکبار جهانی در جنگ تمام عیار اقتصادی، عاملی است که انتخابات ۱۴۰۰ را از ادوار انتخابات گذشته متمایز کرده است. بدون شک چگونگی مواجهه با دشمن در عرصه اقتصادی و مهار سیاست تحریم، مهم‌ترین ماجرایی است که صف‌آرایی رقابت‌های انتخاباتی آتی را رقم خواهد زد.
انتخابات خردادماه ۱۴۰۰ اولین انتخابات نظام اسلامی در آغاز قرن پانزدهم هجری شمسی است که نویدبخش آینده ای درخشان پیش روی این حرکت عظیم ملت ایران است. این انتخابات دارای ویژگی ها و حساسیت هایی است که توجه به آن می تواند چگونگی مواجهه ما با آن انتخابات را تعیین نامید.
هر انتخاباتی در طول تاریخ ۴۱ ساله گذشته با ویژگی‌های مختص به خود برگزار شده است. انتخابات پیش روی در خردادماه ۱۴۰۰ نیز علاوه بر ویژگی‌های عمومی که مختص تمامی انتخابات است، از ویژگی‌های خاص خود برخوردار است که توجه به آن می‌تواند اهمیت و ویژگی‌های آن را آشکار کند.
۱. انتخابات پیش رو پایان دوره ریاست جمهوری حجت‌الاسلام حسن روحانی است و وی دیگر نخواهد توانست در این دوره از انتخابات نامزد شود. این مسئله موجب میشود که امکان نسبتاً برابری برای رقابت چهره‌های جدید فراهم آید. شرایطی که در صورت امکان حضور رئیس‌جمهور در صحنه رقابت انتخاباتی، از تعادل خارج شده و کفه ترازو به نفع وی تغییر می‌کرد.
۲. ویژگی قابل توجه دیگر این دور از انتخابات آن است که فرد پیروز صحنه رقابت، تنها برای مدت چهار سال بر کرسی قدرت قوه مجریه تکیه نخواهد زد، بلکه از این فرصت نیز برخوردار خواهد بود که در رقابت انتخاباتی دور آینده ریاست جمهوری نیز از موقعیت برتری برخوردار باشد و به احتمال زیاد یک دوره چهار ساله دیگر نیز به این مقام برگزیده شود (همانطور که در ادوار گذشته انتخابات ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی چنین بوده است)
۳. انتخابات پیش رو اولین انتخابات ریاست جمهوری است که در دهه پنجم انقلاب اسلامی و پس از صدور بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی برگزار میشود. این بیانیه که به نوعی نقشه راه مسیر حرکت جمهوری اسلامی در دهه پنجم است، می‌تواند فضای گفتمانی انتخابات را تحت تأثیرخود قرار داده و جهت‌گیری تابلوها و شعارها در انتخابات و حتی نامزدهای انتخاباتی و برنامه‌های آنها را نیز تحت الشعاع خود قرار دهد.
۴. ضرورت چرخش نخبگان و سپردن مدیریت کشور به جوانان مؤمن انقلاب، روح بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی است که پیام آشکار و مستقیمی برای انتخابات دارد. بدون شک بعد از گذشت چهل سال از عمر با برکت انقلاب اسلامی، زمانه تغییر و خانه تکانی فرا رسیده است و این امر موجب خواهد شد تا شاهد حضور چهره‌های جدیدی در صحنه رقابت‌های انتخاباتی باشیم.
۵. آرایش جدید سیاسی و شکل‌گیری رقابت سیاسی متکثر بر حول آن، از ویژگی‌های مهم دیگری است که در آستانه انتخابات سال ۱۴۰۰ در حال شکل‌گیری می‌باشد. این وضعیت جدید متکثر، پیش‌بینی در مورد انتخابات آتی را سخت کرده و سناریوهای متعددی را پیش روی ما قرار داده است.
۶. پیروزی جبهه نیروهای انقلاب در انتخابات مجلس یازدهم که در اسفندماه ۱۳۹۸ رخ داد، توازن را به نفع این جریان در رقابت‌های انتخاباتی سنگین کرده است. سایه نتایج آن انتخابات بر انتخابات ۱۴۰۰ نیز سنگینی می‌کند و جریان انقلاب با روحیه و قدرت و توان بیشتری در این آوردگاه شرکت خواهند کرد.
۷. انتخابات ۱۴۰۰ در زمان سیطره ویروس منحوس کرونا برگزار خواهد شد! این اولین انتخابات در جمهوری اسلامی است که چنین بیماری واگیردار خطرناکی، سلامت رأی‌دهندگان انتخابات را تهدید می‌کند. بدون شک شرایط جدید، تبعات خاصی را برای چگونگی برگزاری انتخابات به همراه دارد. حفظ سلامت رأی‌دهندگان، جلوگیری از کاهش مشارکت، حفظ سلامت انتخابات و صیانت از آرای اخذشده، مهم‌ترین مسائل انتخابات است که در شرایط حاد کرونایی، پیش از آن وجود نداشته است.
۸. عملکرد ضعیف دولت دوازدهم در حل مشکلات کشور و رفع موانع پیشرفت و آبادانی، مشکلاتی را برای برگزاری انتخابات ۱۴۰۰ فراهم آورده است که مهم‌ترین آن کم رغبتی مردم برای حضور در انتخابات است. از سویی میل جامعه به عدم تکرار و روی برگردانی بخش عمده‌ای از هواداران روحانی نیز عاملی است که کشور را در شرایط تغییر قرار داده است.
۹. شرایط حساس مواجهه نظام اسلامی و استکبار جهانی در جنگ تمام عیار اقتصادی، عاملی است که انتخابات ۱۴۰۰ را از ادوار انتخابات گذشته متمایز کرده است. بدون شک چگونگی مواجهه با دشمن در عرصه اقتصادی و مهار راهبرد تحریم، مهم‌ترین ماجرایی است که صف‌آرایی رقابت‌های انتخاباتی آتی را رقم خواهد زد.
۱۰. انتخابات سال ۱۴۰۰ تنها مختص به ریاست جمهوری نیست، بلکه بطور همزمان مردم در پای صندوق‌های رأی، نمایندگان خود را برای مدیریت شهری و شوراهای شهر و روستا نیز انتخاب می‌کنند. انتخابات شوراها انتخاباتی محلی است که رقابت‌های انتخاباتی آن از الزامات خاص خود برخوردار بوده و همچنین از ساز و کار متفاوتی از دیگر انتخابات کشور نیز برخوردار است. نظارت بر این انتخابات متفاوت از دیگر انتخاب‌ها، بر عهده شورای نگهبان گذاشته نشده و در طول سال‌های اخیر کمیته‌ای متشکل از نمایندگان مجلس، نظارت بر این انتخابات و تأیید صلاحیت نامزدها را بر عهده داشته است. مکانیسم اجرایی این انتخابات البته همواره با نقدهای جدی روبه‌رو بوده و کارشناسان مختلفی در این باره اظهار نظر کرده‌اند. کافی است به بخشی از خروجی‌هایی که این مکانیسم در طول بیش از دو دهه اخیر داشته باشیم تا مشخص شود که فرآیند انتخابات شوراها نیازمند اصلاحی جدی است.
۱۱. وجود ضعف‌هایی در قانون انتخابات، مجلس شورای اسلامی را بر آن داشته تا با تغییر و تصویب قوانینی جدید، انتخابات ریاست جمهوری و شوراها را برگزار کند. هرچند ممکن است این تغییرات به انتخابات ۱۴۰۰ نرسد.
۱۲. درکنار دو انتخابات کلیدی، در برخی از حوزه های انتخاباتی شاهد برگزاری انتخابات میان دوره‌ای مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری نیز خواهیم بودکه حاصل آن وجود چهار صندوق رأی برای اولین بار در برخی شعبه‌ها خواهد بود.
۱۳. برای اولین بار است که دغدغه کاهش مشارکت در انتخابات احساس میشود. پیش از این همواره انتخابات ریاست جمهوری یکی از پرشورترین انتخابات کشور بود. ضمن آنکه ترکیب آن با انتخابات شوراها بر میزان مشارکت آن نیز افزوده بود. اما این روزها به دلیل وجود مشکلات فراوان اقتصادی و ضعف کارآمدی دولت مستقر، از انگیزه‌ی توده‌ها برای شرکت در انتخابات کاسته شده است. مردمی که در سال ۱۳۹۶ با انگیزه‌های بالا و امید به وعده‌های داده شده رئیس‌جمهور، بیش از ۲۵ میلیون رأی به او دادند، خیلی زود دلسرد شده و با مشاهده اوضاع نابسامان به صف منتقدان دولت پیوستند! آثار این کم انگیزگی را می‌توان در انتخابات اسفندماه ۱۳۹۸ مشاهده کرد که برای اولین بار میزان مشارکت مردم در انتخابات به زیر ۴۵ درصد رسید. شرایط کرونایی کشور نیز مزید بر علت شده و شرایط را برای تحقق مشارکت حداکثری دشوار کرده است.
منبع: بصیرت
