زندهنام ابراهیم اثباتی از نوازندگان و آهنگسازان شاخص موسیقی ایرانی که در دو حوزه آهنگسازی و برگزاری کنسرتها با محوریت موسیقی مقامی و آهنگسازی برای آثار دراماتیک (تئاتر و سینما) کارنامه درخشان و موفقی از خود به یادگار گذشته بود شامگاه پنجشنبه (دوم بهمن) بعد از مدتها مبارزه با بیماری دار فانی را در سن ۴۹ سالگی وداع گفت.
ابراهیم اثباتی نوازنده تنبور، دیوان و آهنگساز موسیقی متولد ۱۳۵۰ بود. وی موسیقی را از سال ۱۳۶۴ با ساز تنبور آغاز کرده و از محضر اساتید به نام این ساز چون زندهنام سیدخلیل عالینژاد بهره برد. این هنرمند فقید در این مسیر به فراگیری سازهای دیگر همچون سه تار، تار، عود، دیوان و دف پرداخت و همزمان به پژوهش در زمینه تئوری موسیقی و آهنگسازی نیز پرداخت.
وی تا سال ۱۳۹۲ و پیش از ابتلا به بیماری سرطان حدود ۴۳ موسیقی تئاتر و چندین موسیقی فیلم ساخته بود و در عرصه برگزاری کنسرتهای ملی و بینالمللی نیز هنرمندی بسیار فعال بود، در سال ۱۳۸۰ با جمعی از هنرمندان و نوازندگان نخبه اقدام به تاسیس گروه وصل یار کرد که حاصل آن اجرای کنسرتهای متعدد در داخل و خارج از کشور بوده است.
برای آشنایی با ویژگیهای اخلاقی و حرفهای زنده نام اثباتی با وحید تاج از خوانندگان شناخته شده که سابقه همکاری با زندهنام ابراهیم اثباتی را در قالب کنسرتهای ملی و بینالمللی داشته به گفتوگو پرداختیم.
مسئولیتشناسی و مسئولیتپذیری از مهمترین ویژگیهای ابراهیم اثباتی بود
وحید تاج ضمن تسلیت به مناسبت فقدان این آهنگساز خلاق و جوان با اشاره به آنکه آشنایی و همکاری من با زندهنام ابراهیم اثباتی به بیش از ۱۲ سال پیش بازمیگردد گفت: آنچه نکته بارز شخصیت این هنرمند فقید در خاطر من مانده، اخلاق، منش و بزرگی او بود.
وی با اشاره به سفری برای برگزاری کنسرت به همراه گروه وصل یار به سرپرستی و آهنگسازی ابراهیم اثباتی در جاکارتای اندونزی طی ۱۰ شب گفت: راحتی و آسایش اعضای گروه برای ابراهیم اثباتی در اولویت بود. با وجود آنکه او در مقام نوازنده و سرپرست گروه در این کنسرت همراه هنرمندان دیگر بود و بیشترین تمرکز خود را باید بر اجرای برنامه قرار میداد، مدام در تعامل با همکاران و نوازندگان بود تا خداینکرده آنها در این سفر که از شهر و دیار خود دور هستند چیزی کموکسر نداشته باشند.
خواننده آلبومهای برف خوانی و سر سماع تصریح کرد: در حقیقت جایگاه بارز ابراهیم اثباتی در حس مسئولیتشناسی و مسئولیتپذیری یکی از مهمترین نکات و ویژگیهای چهره حقیقی و حقوقی ابراهیم اثباتی بهعنوان یک انسان و بعد هنرمندی بهنام در عرصه موسیقی بهشمار میرود.
تبحر در تلفیق دو شاخه هنرهای تصویری و آهنگسازی
تاج با تاکید بر آنکه اخلاق، منش و شخصیت او میان دوستان و همکارانش زبانزد بود گفت: در دو، سه کنسرتی که با او داشتم چه در اجرای کنسرت در جاکارتای اندونزی و چه کنسرتی که در دو نوبت در تالار وحدت به صحنه بردیم جز خوبی، همدلی و صداقت از او به خاطر ندارم. مهر و اخلاق نیکو مهمترین تصویر ماندگار از ابراهیم عزیز در ذهن من است.
خواننده آلبومهای اسب و آتش و رفتهای که بازآیی با یبان آنکه به جرات میتوان ابراهیم اثباتی را هنرمندی بسیار خلاق در عرصه موسیقی مقامی کشور دانست و نام برد خاطرنشان کرد: ایدههای او در حوزه تولید آثار موسیقایی را در کمتر کسی میتوان مشاهده کرد. در حوزه آهنگسازی سینما و تئاتر و هم در عرصه آنگسازی و برگزاری کنسرت بسیار متبحر و خوش ذوق بود. زندهنام اثباتی در تلفیق این دو هنر یعنی هنرهای تصویری و موسیقایی بسیار خلاق بود و در مدت کوتاه عمر خود آثار درخشانی را از خود به یادگار گذاشته است.
معرفی موسیقی مقامی به نسل جدید مخاطبان به ویژه جوانان
تاج در پاسخ به این پرسش که مهمترین ویژگی بارز که به امضاء و اثر انگشت زندهنام ابراهیم اثباتی در عرصه تولید آثار موسیقایی بدل شده بود گفت: محور فعالیتهای زندهنام اثباتی در عرصه موسیقی مقامی بود. میدانیم موسیقی مقامی، موسیقی ریشهدار و اصیل است که قدمت آن بر هیچکس پوشیده نیست. اما او در ارائه این موسیقی به مخاطبان امروزی با ابزار و امکانات نوین بسیار ماهر و خلاق بود.
به خاطر دارم در کنسرتی که ما در تالار وحدت تهران سه شب داشتیم، وی با استفاده از تصویر برای ارائه موسیقی در جذب حداکثری مخاطبان به ویژه به موسیقی مقامی که مخاطبان خاص خود را دارد بسیار موفق بود که باعث شد نسل جدیدی از مخاطبان، خاصه جوانان به موسیقی اصیل، ریشهدار و شناختهشده مقامی کشورمان توجه نشان دهند و در صف مخاطبان این گونه موسیقی قرار گیرند.
خواننده آلبومهای دمی درنگ و سِحر سَحَر خاطرنشان کرد: در آن کنسرت تالار وحدت زمانی که من خود وارد صحنه با آن فضا و اتمسفر خاصر اجرای کنسرت شدم، دیدم که او با بهرهگیری از تمهیدات نوین و مدرن با خلق تصاویری بدیع، موسیقی مقامی را به گونهای به طیف جوان مخاطبان معرفی مرد که هضم آن را برای آنها بسیار زیباتر و راحتتر میکرد.
وی تاکید کرد: وقتی قرار است موسیقی مقامی بهعنوان موسیقیای ریشهدار اجرا شود مخاطبان خاص خود را دارد، اما ابراهیم اثباتی با خلاقیت همیشگی و ذهن هنرمندانهاش این نوع موسیقی که طرفداران خاص را دارد با تمهیدات امروزی به عموم مخاطبان ارائه داد و توانست آشتی مجددی میان عموم مخاطبان با چنین موسیقی که شناسنامه و هویت فرهنگ ایرانی شناخته میشود ایجاد کند.
بزرگترین هدیه زندهنام اثباتی
تاج با بیان آنکه آخرین همکاری که من با ابراهیم اثباتی داشتم به همان کنسرت تالار وحدت (۱۳۹۲) بازمیگردد گفت: به یادماندنیترین تجربه همکاری من با زندهنام اثباتی به ۱۰ شب کنسرت در جاکارتای اندونزی بازمیگشت.
گذشته از همه مواردی که اشاره کردم، زندهنام ابراهیم اثباتی شخصیتی داشت که کنار او انسان همواره احساس آرامش میکرد. این مورد برای من خواننده که میخواهم به صحنه بروم بزرگترین هدیه بود. حرف، کلام و رفتار او همواره بازتاب آرامشی بود که با وجود استرسهای فراوان آنها را درون خود حل میکرد و آرامش را به عنوان بزرگترین هدیه به هنرمندان همکار خود برای اجرایی بینقص میداد.
دوری از حاشیه و تمرکز بر ارائه آثار فاخر
تاج با اشاره به آنکه زندهنام اثباتی انسانی پاک، زلال و صادق بود یادآور شد: هیچگاه به خاطر ندارم او درباره دیگر همکاران یا هنرمندان حرفههای دیگر سخنی به بدی بگوید. همواره دنبال ارائه بهترین کارها در عرصه تخصص خود یعنی آهنگسازی و تولید آثار فاخر و ماندگار به مخاطبان بود و به قول معروف سرش تنها به کار خود مشغول بود و به هیچ حاشیهای بها نمیداد.
تاج در پایان گفت: این مهمترین ویژگی برای ماندگاری و جریانسازی یک هنرمند است. درحقیقت زلال بودن او و صداقتش بزرگترین دلیل موفقیت او بود. همچنین که ابراهیم عزیز فردی بسیار احساساتی بود و قلبی پاک و رئوف داشت.