به گزارش فرهنگ سار، محمدرضا شجریان که پس از سال‌ها مبارزه با سرطان روز پنجشنبه (۱۷ مهر ۹۹) درگذشت؛ حلقه وصل زنجیره گرانسنگ استادان موسیقی و آواز اصیل و سنتی بود که نامش در کنار اساتیدی نظیر عبدالله دوامی، اسماعیل مهرتاش و حسین طاهرزاده در تاریخ موسیقی ایران قرار گرفت؛ نامی که تا سال‌ها ظهور جانشینی برای او غیرممکن به نظر می‌رسد.
وی (زادهٔ اول مهر ۱۳۱۹ در مشهد) موسیقی‌دان، آهنگ‌ساز، خواننده و خوشنویس ایران زمین و نامزد ۲ جایزه گرمی بود که توسط سایت انجمن آسیا به‌عنوان پرآوازه‌ترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی معرفی شد. همچنین روزنامهٔ ونکوورسان او را یکی از مهم‌ترین هنرمندان موسیقی در سال ۲۰۱۰ و یکی از ۵۰ صدای برتر جهان معرفی کرده بود.
شجریان در طول فعالیت هنری خود موفق به تولید حدود ۶۰ آلبوم موسیقی، خوانندگی در تیتراژ فیلم‌هایی چون دلشدگان، ابجد و زمستان و اجرای بیش از ده‌ها کنسرت داخلی و بین المللی شده بود.
درگذشت این یگانه ی موسیقی ناب ایرانی، تمام دوستدارانش را در ایران و خارج از ایران که دل در گرو زبان و فرهنگ ستبر پارسی دارند، در غم و اندوه فرو برد.
عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحه ملی و از سیاستمداران سرشناس افغانستان در صفحه فیسبوک خود نوشت که استاد شجریان میراث مشترک فرهنگی کشورهای منطقه بود.
وی افزود که مرگ استاد شجریان، میلیون‌ها انسان را در سراسر کره خاکی به‌ویژه در کشورهای منطقه و فارسی زبان به ماتم نشاند و تکان داد.
رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان اضافه کرده است که شجریان، «میراث مشترک فرهنگی» کشورهای منطقه، معرفِ اشعار شاعران بزرگ زبان فارسی از جمله مولوی، حافظ، سعدی و فردوسی است.
«جلال مهجور» نویسنده و فعال اجتماعی نیز نوشته است که مرگ شخصیتی مانند شجریان با آن عظمت و سنگینی‌اش باعث اندوه و غمگینی دوست دارانش شده است.
وی افزوده است: چند ساعتی از درگذشت این بزرگ انسان معاصر نگذشته بود که بسیاری از هموطنان ما (افغانستانی‌ها) از داخل و از سراسر جهان خود را در این غم بزرگ شریک دانسته و با ابراز همدردی، عواطف و احساسات جریحه دار شده خود را به اشکال گوناگون بیان کردند.
به گفته مهجور، جوانان برومند نشان دادند که نگاه ما ژرف‌تر و عزم ما راسخ تر از آن است که در زندان حصارهای قوم، مذهب، کشور و یا جغرافیای خاص بگنجد.
«هادی باهنر» استاد دانشکده فلسفه و جامعه شناسی در افغانستان نیز در صفحه اجتماعی خود نوشته است که صدای جادویی و ترنم زمان که تمام جهان را فراگرفته است، در گذشت.
وی افزوده است که هنر شجریان مرزها را درنوردید. کوچه به کوچه، شهر به شهر موسیقی و هنرش ره گشود و با زیبایی تمام به هنر و موسیقی جان بخشید و تعالی داد.
باهنر گفته است که صدای وی، روح بخش زمان بود. حافظ و سعدی و خیام با او آهنگین تَر شد. صدایش در دل تنهایی و هم در دل وحشت و خشونت، مونس و همدم بود. او از دل می‌خواند و لاجرم بر دل می نشست.
رییس افغان فیلم افغانستان نیز در واکنش به درگذشت خسرو آواز ایران، شجریان را آوازخوان بی‌بدیل موسیقی خوانده است.
«دوران علی حکیمی» افزود: محمدرضا شجریان هنرمند محبوب و خوش صدای فارسی زبان درگذشت و علاقه مندان خویش را در سراسر دنیا غمگین ساخت و دوستدارانش در اندوه مرگ وی همسان مرغ سحر، ناله سر کردند و گریستند.
وی افزوده است که صدای او مصداق روشنی برای ماندگاری و جاودانگی صداست. براستی، شجریان به عنوان یک ستاره درخشان آواز در فرهنگ و تاریخ پربار ایران و موسیقی فارسی تابنده خواهد بود.
خبر درگذشت شجریان در بین مردم عادی و منازل افغان‌ها نیز راه یافت و شمار زیادی از دوستداران صدای وی پای تلویزیون نشسته و گردهمایی علاقه مندان وی را مقابل بیمارستان «جم» در تهران مشاهده کردند.
خبرنگار فرهنگ سار در کابل که میان جمعی از دوستداران محمدرضا شجریان حاضر شده بود، با افرادی گفت وگو کرد که با شنیدن خبر در گذشت اسطوره موسیقی ایرانی اشک در چشمانشان حلقه زد و سروده‌های شجریان را همزمان با حضور هواداران وی مقابل بیمارستان هنگام دیدن خبر تلویزیون افغانستان، زمزمه می کردند.
«امیرمحمد کلانتر» به خبرنگار فرهنگ سار گفت که پخش صدای ربنای استاد شجریان هنگام اذان از تلویزیون، همگی دور سفره افطار به انتظار اذان جمع می شدیم. برای من ربنا، بخشی از رمضان بود. اولین سالی که ماه رمضان بدون شنیدن ربنا سپری شد، انگار چیزی کم بود یا چیزی سر جایش نبود.
وی گفت که متاسفانه خبر درگذشت خواننده خوش صدا، استاد آواز، محمد رضا شجریان، را شنیدم و بسیار متاثر شدم.
وی اضافه کرد، افسوس که دیگر نیست تا شاهکارهایی چون «مرغ سحر»، «ربنا» و «همای مستان» را خلق کند.
محمد رنجبر حقوقدان و فعال اجتماعی نیز در صفحه فیسبوک خود نوشت: اندوهگین و متاثرم از اینکه خبر درگذشت استاد شجریان، بی بدیل ترین صدای موسیقی فارسی را شنیدم.
وی افزود: استاد شجریان تو جاودانه ای و ما با شاهکارهایت زندگی می کنیم و هرگز فراموش نخواهی شد.
استاد فقید آواز ایران مرحوم محمدرضا شجریان که در گستره تمدنی ایران و کشورهای فارسی‌زبان همچون افغانستان و تاجیکستان و دیگر نقاط سکونت فارسی‌زبانان در سطح جهان چهره‌ای شناخته شده است، به جمع خفتگان در خاک توس پیوست و در همسایگی دیگر ادبای شهیر ایران زمین همچون شاعر معاصر “مهدی اخوان‌ثالث” و دیگر شعرا مانند “گلچین معانی”، “عماد خراسانی”، “ذبیح‌الله صاحبکار (سهی)” و “محمد قهرمان” و گل سرسبد همه آنها یعنی حکیم فرزانه توس “ابوالقاسم فردوسی” جای گرفت.
