لوایحی که دولت ارائه میدهد از نظرات کارشناسی بدنه دولت گرفته شده است. وقتی لوایحی از طرف دولت برای تصویب به مجلس میآید با نظرات کمیسیونهای مجلس و همچنین مرکز پژوهشهای مجلس و حتی پارلمان به پختگی دست میآید، یعنی اصل بر این است که بیشتر لوایح داده شود نه طرحها.
ناصر ایمانی، کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با خبرنگار سیاسی پایگاه خبری تحلیلی بصیرت، در رابطه با اقدامات مجلس برای حل مشکلات اقتصادی اظهار داشت: قطعا مجلس میتواند با فعالیتهای خوب خود در کنار دولت روح امید را در جامعه و بین مردم بدمد. منتهی به دلیل اینکه عامل اجرای سیاستگذاریها و خط مشی را که مجلس تعیین میکند، دولت است؛ بنابراین تعیین سیاستها باید با نظرات و مشورت دولت انجام شود. به خاطر اینکه اگر مجلس سیاستی را تعیین کند که کارشناسان بدنه دولت با آن مخالف باشند هم کار ناپخته در میآید و هم اینکه دولت اجرا نخواهد کرد، یعنی امکان امضاء آن را ندارد؛ بنابراین یک قیدی که مجلس برای حل نیازها و مطالبات مردم دارد این است که با نظرات کارشناسی دقیق و همین طور استفاده از نظرات کارشناسی دولت انجام شود.
وی در پاسخ به این سوال که مجلس در چند ماه گذشته تا چه اندازه توانسته انتظارات را بر آورده کند، گفت: در زمینه عملکرد مجلس یازدهم باید به دو نکنه توجه کرد:
۱- در مدت زمان طی شده پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، از آن جایی که زمان زیادی از تولد مجلس جدید نگذشته است، بنابراین خیلی نمیتوان بر روی عملکرد مجلس قضاوت کرد که آیا مجلس عملکرد موفقی داشته است یا نه.
۲- مجلس یازدهم در این ایام از جهتگیریهای درستی برخوردار بوده است. یعنی نشان داده که میخواهد کارها را به خوبی انجام دهد، مانند مسئله رسیدگی به کالاهای اساسی که اخیرا در کمیسیون مجلس رسیدگی میشود یا مسئله مالیات از مسکنهای خالی و غیره…
کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: لازم است نکته مهمی را خاطر نشان کنیم در خارج از مجلس یعنی افکارعمومی حتی کارشناسان علمی و نخبگان برداشت میکنند که مجلس در مورد تصویب طرحها با شتابزدگی تصمیمگیری میکند. در صورتی که نمایندگان باید به دور از شتابزدگی از پشتوانه کارشناسی همه کارشناسان ذی ربط حتی معاونت قوانین و مرکز پژوهشها مجلس استفاده کنند. یعنی لوایحی که میخواهند نظر دهند یا طرحهایی که خودشان ارائه دهند مستند به نظرات کارشناسی همچون مرکز پژوهشهای مجلس باشد تا طرحها پختهترگردد.
وی تصریح کرد: نگرانی که وجود دارد این است که در مجلس به دلیل ضعف فکری یعنی عدم دقت کارشناسی برخی از نمایندگان و یا کم تجربه بودن آنها،و یا تَعجیل آنها برای اینکه به سرعت اقداماتی را انجام دهند که وضعیت اقتصادی مردم اندکی بهبود پیدا یابد، باعث شود لوایحی که مجلس ارائه میدهد از دقت لازم و مطالعات کارشناسی برخوردار نباشد.
ایمانی ادامه داد: در شرایط مطلوب همواره لوایح نسبت به طرحها اولویت دارند. اولویت داشتن لوایح نسبت به طرحها مربوط به این مجلس و دولت نیست. لوایحی که دولت ارائه میدهد از نظرات کارشناسی بدنه دولت گرفته شده است. وقتی لوایحی از طرف دولت برای تصویب به مجلس میآید با نظرات کمیسیونهای مجلس و همچنین مرکز پژوهشهای مجلس و حتی پارلمان به پختگی دست میآید، یعنی اصل بر این است که بیشتر لوایح داده شود نه طرحها.
این کارشناس مسائل سیاسی خاطر نشان کرد: اگر طرحی توسط نمایندگان مجلس ارائه میشود، باید دقت داشته باشند که در حال حاضر مسائل اقتصادی بسیار بغرنج و سخت شده است، اما حل آنها با طرحهای کمتر مطالعه شده وضعیت را وخیمتر میکند. یعنی نه تنها بهتر نمیکند بلکه اوضاع را پیچیدهتر میسازد یعنی در شرایطی که وضعیت به لحاظ اقتصادی بغرنج و پیچیده شده، اتفاقاً کار کارشناسی دقیقتری میخواهد که این گرهها را باز کرد نه اینکه یک گره دیگری بر کارها اضافه شود.
ایمانی، کارشناس سیاسی، در پاسخ به اینکه تا چه اندازه امیدوارید که عملکرد مجلس موجب افزایش اعتماد عمومی و ارتقاء میزان مشارکت سیاسی در انتخابات ۱۴۰۰ شود، عنوان کرد: واقعیت این است که عملکرد مجلس تأثیر مناسبی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ دارد. یکی از فاکتورهای مهم برای تصمیمگیری مردم در انتخابات آتی، عملکرد مجلس است. در حال حاضر مجلس آیینه تمام نمای جریان ارزشی و انقلابی در کشور است.
ایمانی در پایان اظهار داشت: در شرایط کنونی اگر بخواهیم مجموعهای که در آن جریان انقلابی و ارزشی جمع شدند را مشاهده کنیم، باید از [این] مجلس یاد کنیم. اما باید توجه داشت که اگر عملکرد این مجلس، مناسب نباشد، چهره مجلس را مخدوش خواهد کرد. لذا نمایندگان مجلس باید بسیار دقت داشته باشند عملکرد آنها نه تنها در افکار عمومی تأثیرگذار است، میتواند در انتخابات آتی سال ۱۴۰۰ نیز مؤثر باشد.
لذا نمایندگان مجلس باید در سخنان و اظهارنظرهای خود دقت کنند و در تفحصها و تحقیقات خود نظارت مناسبی داشته باشند و از همه مهمتر در تبیین قوانین مواظب باشند. چون دقت در انجام کارها برای مجلس انقلابی و ارزشی میتواند موجب افزایش اعتماد عمومی و ارتقاء میزان مشارکت سیاسی در انتخابات پیش روی شود.
گفتگو از وحید قاسمی
منبع: بصیرت