به گزارش خبرنگار فرهنگی فرهنگ سار، حجت الاسلام محمدرضا زائری در نهمین شب از شبهای برنامه عاشورا و امروز ما سخنان خود را در مورد نقش مردم در حرکت امام حسین (ع) با دو سوال آغاز کرد و گفت: دو تصویر ار چهره امام حسین (ع) توسط کارشناسان ارائه شده است؛ یکی چهره فردی مجاهد و حماسهآفرین که در زمان امامت امام حسن (ع) به دلیل اینکه بر او ولایت داشتند قیام نکرد و سکوت کرد و بعد از فوت ایشان به میدان آمد، دوم امامی صلحجو و مداراطلب و آرامشآفرین که دنبال قیام و جنگ نبود و نیست ولی به دلیل دعوت مردم کوفه و بدعهدی آنان با واقعه کربلا روبرو میشود.
وی افزود: اما مساله این است کدام یک از این توصیفها در مورد امام حسین (ع) درست است، در حالیکه شواهد اولیه نشان می دهد امام حسین (ع) واقعا قصد خروج و قیام را دارند مثلا سلاح خریدهاند و از طرفی هم تعابیری از ایشان هست که مایل به شروع کردن حمله در روز عاشورا نیستند.
نویسنده کتاب زندگی حسینی برای جواب دادن به این سوال گفت: اساس بعثت انبیا و رسالت اولیای الهی و جانشینان آنها القای حجت و اتمام حجت بر مردم است؛ همانطور که در حدیثی از امام کاظم (ع) داریم، إِنَّ لِلَّهِ عَلَی النَّاسِ حُجَّتَیْنِ حُجَّهً ظَاهِرَهً وَ حُجَّهً بَاطِنَهً فَأَمَّا الظَّاهِرَهُ فَالرُّسُلُ وَ الْأَنْبِیَاءُ وَ الْأَئِمَّهُ وَ أَمَّا الْبَاطِنَهُ فَالْعُقُول. خداوند دو حجت دارد یک حجت ظاهری و یک حجت باطنی، حجت ظاهری پیامبران و انبیا و ائمه هستند و حجت باطنی همان عقلها.
اساس عقاب و ثواب در روز قیامت همین حجتها هستند، این حجت ها بر امام مسلمانان هم هست از یک طرف برای انسان هست و از طرف دیگر بر پیامبران و انبیا و امامان.
وی تاکید کرد: خداوند پیامبر را میفرستد که به ما اعلام کند خدا دنیا، دین و آخرتی هست. اساس دین دعوت یا پیشنهاد است و اعلام می کند ای انسانها صداهای مختلفی در عالم هست و یک صدا هم صدای خدا و انبیاست.
زائری با استناد به آیه ۲۴ سوره انفال افزود: اهمیت پیام دین، ماهیت آن است که دعوت است، ولی هر جا صحبت از دین میشود این است که این دعوت را اجابت کنید: اسْتَجِیبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاکُمْ لِمَا یُحْیِیکُمْ. ای اهل ایمان، چون خدا و رسول شما را به آنچه مایه حیات ابدی شماست (یعنی ایمان) دعوت کنند اجابت کنید. یعنی خدا و رسول برنامه یا پروژهای دارند که حیات طیبه و زندگی پاک و کامل برای انسان است که به صورت دعوت ارائه میشود.
وی سخنان خود را با اشاره به بیانی از امام حسین (ع) ادامه داد و گفت: اگر ایشان در روز عاشورا می فرمایند هل من ناصر ینصرنی، برای نجات خود از سپاه عمر سعد یاری نمیخواهند، بلکه برای این است که بپرسند آیا کسی هست که حاضر باشد در برنامه نجات انسانها و هدایت به حیات طیبه مرا همراهی کند؟
نویسنده کتاب سلامنامه افزود: ایمان و پذیرش دعوت انبیا و تسلیم در برابر خدا، برنامه یا رابطهای دوطرفه بین انسان و خداست و نفهمیدن این امر یکی از گلوگاههای بدفهمی دین است. بعضی از سخنوران و پراکنندگان پیام دین به دوطرفه بودن آن توجه نکردهاند و آن را فقط دعوت از سوی خدا دانستهاند و این نگاه که مردم را باید به بهشت فرستاد از همینجا ناشی میشود.
ایمان یک پروژه یا برنامه دوطرفه است که نصف آن دعوت از سوی خدا و نصف دیگر انسان است. به همین دلیل در همه تعابیر دینی حقوق امام بر مردم و برعکس آن دیده میشود که بر دوطرفه بودن این رابطه تاکید دارند.
وی برای ثابت کردن این امر به مثال هایی از جمله ۲۵ سال خانهنشینی حضرت علی (ع) بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) و بعد پذیرش مسئولیت به دلیل رجوع مردم به ایشان اشاره کرد و گفت: وقتی مردم همراه شدند، حضرت علی (ع) نیز این مسئولیت را پذیرفت با اینکه خواسته قلبی ایشان نبود.
زائری نتیجه گرفت: معیار پذیرش مسئولیت امامان و انبیا همین حجت است؛ به همین دلیل امام حسن (ع) در برابر ظلم معاویه توقف کرد. زیرا یاری نداشت ولی اگر امام حسین (ع) از مدینه خارج نمی شد باید جواب خدا را میداد؛ زیرا نامههای زیادی از سوی مردم کوفه به وی نوشته شده بود که میخواستند بر آنها امامت کند. ایشان به سمت کوفه راه افتاد و این حرکت حساب شده هم بود اول حضرت مسلم را فرستاد و بعد خودش رفت.
بنابراین هر دو این تعابیر که امام حسین چهره امامی مجاهد و حماسهآفرین را داشت و هم فردی صلح طلب بود، درست است و ایشان بر اساس اینکه اول حجت به دلیل دعوت مردم تمام شده بود از مدینه خارج شد ولی وقتی دید مردم کوفه پیمان شکسته اند گفت من به سمت جای دیگری می روم که نگذاشتند.
وی ادامه داد: اگر ما دینداری را به عنوان رابطهای دوطرفه فهمیدیم مشارکت فعال و به نوعی مسئولیتپذیری خواهیم داشت و از موضع انفعال دینداری نمیکنیم. این امر در معارف دینی و با زبان روزمره هم گفته شده مانند این بیت از مولانا؛ گفت پیغامبر به آواز بلند با توکل زانوی اشتر ببند و یا از تو حرکت، از خدا برکت.
زائری نتیجه گرفت: وقتی پروژه هدایت و سعادت بشر را دوطرفه بدانیم، باید ببینیم در همراهی با امام زمان خود چه کاری میکنیم و در این شرایط انسان خود را در برابر خدا، پیامبر و رسول مسئول میداند و دیگر دینداری به دلیل ترس از مقام و آبرو نیست بلکه انسان میداند و میفهمد برای حیات طیبه خود دیندار است.
زائری در پایان به سوالات حاضران در جلسه و آنها که از فضای مجازی سخنرانی را دنبال میکردند پاسخ داد.
مجموعه برنامه عاشورا و امروز ما به همت انجمن اندیشه و قلم و با همکاری بنیاد اندیشه و احسان توحید با سخنرانی استادان مطرح حوزه و دانشگاه، از دوشنبه سوم تا چهارشنبه دوازدهم شهریور (چهارم تا سیزدهم محرم ۱۴۴۲) ماه برگزار میشود.
این برنامه در چهارمین سال اجرا با رعایت دستورالعمل های بهداشتی و رعایت فاصله گذاری فیزیکی و ظرفیت محدود، هر شب از ساعت ۲۱ تا ۲۲:۳۰ در کانون توحید برپاست و به صورت مجازی نیز از صفحه اینستاگرام انجمن اندیشه و قلم و اینستاگرام کانون توحید نیز قابل پیگیری است.