سیدعلی اصغر سلطان در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی فرهنگ سار درباره تاثیر آثار سینمای مستند در ارتقای فرهنگ جامعه، اظهار داشت: فرهنگ حوزه‌ای است که ارتباطات در آن به صورت نرم‌افزاری صورت می‌گیرد. یعنی فرهنگ قلمرو قدرت نرم بوده و ابزار جریان قدرت نرم هم نشانه‌ها هستند. البته اینکه خود فرهنگ چیست و چگونه باید باشد و «ارتقا»ی فرهنگ چیست و به چه سمت و سویی باشد، در بعضی حوزه‌های فرهنگ می‌تواند محل نزاع فراوان باشد.
در هر نظام معنایی و گفتمانی فرهنگ و ارتقای فرهنگ می‌تواند معنای خاصی داشته باشد. شما این تعاریف را هر طور که بخواهید در نظر بگیرید مبنای این ارتقا از طریق ارتباطات است.
سلطان ادامه داد: ابزار ارتباطات فرهنگی هم، نظام‌های نشانه‌ای مثل نظام نشانه‌ای زبان، تصویر و صدا بوده و مشخص است که سینما به طور کلی و سینمای مستند به طور خاص که از هر سه این نظام‌های نشانه‌ای یعنی زبان، تصویر و صدا و موسیقی به طور همزمان استفاده می‌کند، قویترین و بهترین راه ارتباطی است. سینما در واقع قویترین ابزار ارتباطی است و اگر درست از آن بهره گرفته شود می‌تواند بسیار اثرگذار باشد.
این نشانه‌شناس در پاسخ به این پرسش که مستندها تا چه اندازه می‌توانند به ارتقای شاخص‌های دیگر فرهنگی چون ارتقای زبان فارسی و توجه به فرهنگسازی در شاخه‌های دیگر جامعه کمک کنند، گفت: سینما (چه مستند و چه داستانی) بهترین راه ایجاد تغییر فرهنگی عمیق و پایدار است. سینمای مستند به ویژه امکان خوبی در اختیار ما قرار می‌دهد که با آنها می‌توانیم در حوزه‌های مختلف جامعه اثرگذار باشیم.
انواع مستندها اگر از حالت شعاری خارج شوند و همانطوری که از کلمه «مستند» بر می‌آید محتوا بر اساس اسناد واقعی و واقعیت باشد، می‌توانند کاربرد بسیاری داشته و اثرعمیق فرهنگی و اجتماعی ایجاد کنند. البته اطلاع خیلی دقیقی از این موضوع ندارم ولی تا جایی که می‌دانم زیاد از مستندسازی در ایران حمایت نشده است.
بسیاری سازمان‌ها و نهادهای بزرگ دولتی و غیردولتی شاید اطلاعی از این ابزار ارتباطی ندارند بنابراین برای تهیه مستند سرمایه‌گذاری نمی‌کنند. یک مستند خوب که شعاری نباشد و محتوای کاملا پژوهش‌شده و واقعیت‌بنیادی را در یک فرم مناسب آمیخته با هنر سینما بریزد می‌تواند بسیار اثرگذار باشد و شاید بهترین راه فرهنگسازی باشد.
این نشانه شناس درباره برگزاری آنلاین رویدادهای فرهنگی و هنری همچون جشنواره «سینما حقیقت» گفت: مدت‌ها پیش از این که کرونا مجبورمان کند باید به سمت استفاده از این مجراهای ارتباطی برخط می‌رفتیم و مثلا جشنوارهای پیشین «سینما حقیقت» را طوری برگزار می‌کردیم که مخاطبان بیشتری بتوانند استفاده کنند. به عنوان مثال من به دلایل مختلف در بسیاری از سال‌ها موفق نمی‌شدم در جشنواره ها حضور فیزیکی پیدا کنم.
وی ادامه داد: این همه‌گیری مجبورمان کرد این کار را بکنیم و به نظرم باید از آن استقبال کنیم و حتی در سال‌های بعد هم که انشالله کرونایی وجود نداشته باشد بتوانیم این ارتباطات برخط را در کنار برگزاری فیزیکی گسترش دهیم تا افرادی که در شهرهای دور هستند یا به دلایلی نمی‌توانند حضور فیزیکی داشته باشند از جشنواره استفاده کنند.
سلطان خاطرنشان کرد: امیدوارم برگزاری برخط این جشنواره که قطعا امسال به خاطر ممانعت از گسترش کرونا ضروریست بسیار موفق باشد و بتواند مخاطبان بیشتری پیدا کند و باعث جا افتادن بیشتر سینمای مستند در کشور به خصوص نزد مسئولان، مدیران و روابط عمومی‌های نهادهای اقتصادی بزرگ شود.
مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان امور سینمایی کشور، چهاردهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» را به دبیری محمد حمیدی مقدم، ۲۵ آذر تا ۲ دی بصورت برخط (آنلاین) برگزار خواهد کرد.
