به گزارش خبرنگار فرهنگی فرهنگ سار؛ هر سال اواسط آذر قول و قرارهای یلدایی برای یک دورهمی خانوادگی داغ میشد، همه یادآوری می کردند شب یلدا دورهم خانه آقاجون یا خانم جان جمع می شویم، پدرها و مادرها خانه را برای میزبانی از بچه ها، نوه ها و نتیجه ها مهیا می کردند، بازار رنگ و لعاب دیگری داشت و هم چیز به رنگ سرخ می گرایید؛ فضای مجازی پر بود از تورهای یلدایی و جمع شدن ها و پاسداشتی بر آیین کهن طولانی ترین شب سال، اگر چه یک دقیقه باشد.
همه مهمان ها خوانده و ناخوانده معمولا دور کرسی ها و میزها و سفره ها در خانه بزرگتر خانواده جمع میشدند و بچه ها آلبوم های خاطرات و داستان های کودکی خود را با هم مرور می کردند، بزرگترها نصیحت و یادآوری های دلسوزانه هایشان را مانند سال قبل چه بسا شیرین تر تکرار می کردند. فضای خانه پر میشد از عطر و طعم غذاهای ناب ایرانی و میوه های خوشرنگ و آجیل هایی که همه رژیم های غذایی چاقی و لاغری را به باد فراموشی می داد و بازار یادش بخیرهای خاطرات دور و نزدیک رونق می گرفت.
شب یلدا اصل بر دورهمی و جمع شدن بود تا اینکه کرونا این میهمان ناخوانده منحوس با سوغات سیاه درد و مرگ، در شهرها و خانه های مردم جهان جای خود را باز کرد، جمع شدن ها محدود، روابط دورادور، جشن های و آیین ها مجازی و هر آنچه که در تمام سال های سال توصیه میشد به کنار هم بودن و با هم بودن و دور همی، اکنون برای حفاظت از «جان و سلامتی» به دور از همی تبدیل شده است؛ قول و قرارها به نوروز و دورهمی ها در پساکرونا در آینده ای امن و سلامت در سال ۱۴۰۰ وعده داده می شود.
یلدای مجازی و متفاوت
اکنون توصیه ها و تاکیدهای خردمندانه و مدبرانه از سوی کارشناسان و مسئولان بهداشتی تا مقامات اجرایی کشور برای حفاظت از جان و سلامتی به ویژه بزرگترهای خانواده که بیشتر در معرض آسیب و ابتلا قرار دارند روی یک محور متمرکز شده «امسال یلدا را متفاوت با دورهمی مجازی پاسداری می کنیم» تا اینکه یک عبارت این روزها میان مردم در فضای مجازی دست به دست می شود «جمع نشویم تا کم نشویم» عبارتی که ذهن ریاضی را عجیب درگیر می کند اما سلامت و امنیت را تضمین.
این توصیه امروز (شنبه) به میان جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا هم رسید و رییس جمهوری از مردم ایران خواست در آستانه یلدا در شب هایی که به شب‌های یلدایی معروف است برای حمایت از پرستاران کادر درمان کشور و حمایت از سلامت و جان همه مردم جامعه و مخصوصا آنها که بیشتر در معرض خطر هستند، دورهمی های یلدا را متوقف و از طریق فضای مجازی صله رحم را برگزار کنند.
روحانی اساس همیشگی مراسم یلدایی را احترام به بزرگترهای خانواده و صله رحم عنوان کرد، اما از مردم خواست به خاطر حفظ سلامتی بزرگترهای خانواده که بیشتر در معرض خطر ابتلا به کرونا قرار دارند، دید و بازدیدها و دورهمی های را که در شب های آخر پاییز مرسوم است، متوقف کنند و این آیین را از طریق تماس در فضای مجازی غیرحضوری انجام دهند و همان جمله ای که این روزها در فضای مجازی مطرح می شود را توصیه کرد: «جمع نشویم تا کم نشویم».
در شب های قرمز یلدا، شهر قرمز نداریم
پاییز اگر سرشار از زرد و نارنجی و همیشه رنگارنگ است، اما پاییز ۱۳۹۹ ایران با اوج گرفتن آمار فوتی های کرونا، برای تک تک ایرانیان، غم انگیز بود، ۱۶۰ شهر ایران در وضعیت خطر قرمز کرونا قرار داشت، اما در آستانه شب یلدا -قرمزترین شب سفره خانواده ایرانیان-، رییس جمهوری خبر از عبور از وضعیت خطرناک کشور داد و گفت: «در دو ماه اخیر مردم، کسبه، اصناف، حمل و نقل عمومی و خانواده‌ها برای مهار شیوع و عبور از اوج پاییزی کرونا بسیار همکاری کردند، اول آذر خیلی نگران بودیم و ۱۶۰ شهر ما قرمز بود ولی الان تعداد شهرهای قرمز ما صفر است و شهر قرمزی نداریم و این به دلیل همت و بزرگواری مردم عزیز است.»
اگر چه برای پاسداشت و بزرگداشت آیین کهن یلدا، شهرها با نمادها و نشانه های آن آذین بندی شده است، در روستاها و کوچه ها رنگ و بوی یلدا پیچیده است و فصل پاییز در حالی به پایان می رسد که ایرانیان از یک اوج سهمگین شیوع کرونا تا مرز ۵۰۰ فوتی در شبانه روز به آمار زیر ۲۰۰ نفر فوتی، رسیده اند، این امر مرهون همت مردم و تلاش شبانه روزی کادر سلامت کشور است تا تاریکی آخرین روز پاییز به کام مردم ایران کمتر تلخ باشد.
همتی که نشان داد مردم ایران اگر فاصله ها را رعایت می کنند و هوشمندانه و مقطعی دورهمی ندارند، اما با هم بودن و برای هم ماندن در میان بحران و سختی هایی مانند تمام تاریخ ایران زمین را خوب بلد هستند و به‌خوبی به نمایش می گذارند و اکنون و برای آغاز سفیدی های زمستان در یک پویش ملی، هم ایران را به وضعیت سفید کرونا تبدیل خواهند کرد تا پذیرای بهار و نوروز باشند و در کمال سلامت و امنیت دورهمی را نوروز ۱۴۰۰ جشن بگیرند.
بحران کرونا فرصتی شد تا بیاموزیم و تجربه کنیم اگر این بیماری تداوم داشت یا در هر زمانی هر بحرانی چنین سخت نبردی را آغاز کرد، هر کدام از افراد جامعه و هر دستگاهی، تکلیف و وظیفه خود را بداند، شرایط را بسنجند و از تجربه مستند این بیماری و دستورالعمل های آن برای حفاظت از جان، سلامت، شغل،آیین و فرهنگ هوشمندانه استفاده کنند، دستورالعمل‌هایی که برای بند بند آن از تجارب جهانی و ملی استفاده شده است نه برای بایگانی بلکه برای تمرین های ادواری حتی در دوران عبور از بحران هم ضرورت دارد.
