این هفته از گنبد سبز و آبی مسجد گوهرشاد در خراسان تا روایت بالزاک از عمق آبی رود سن در پاریس، بر بال کتاب‌ها قدم خواهیم زد، سیمین بهبهانی با ما همراه می‌شود.
روایتی از گوهرشاد، یک مسجد جهانی
بیست و یکم اوت هر سال که مصادف با ۳۱ مرداد است، روز جهانی مساجد نامگذاری شده است. در سال ۱۳۴۸ در چنین روزی مسجدالاقصی که قبله اول مسلمین جهان است توسط صهیونیست ها به آتش کشیده شد.
اما نکته دیگری نیز درین تاریخ وجود دارد، ۳۰ مرداد سال ۱۳۱۴ در مسجد گوهرشاد مشهد در اعتراض به اجباری شدن تغییر لباس توسط رضا پهلوی، تظاهراتی صورت گرفت که کشتار مردم پایان یافت.
سعید تشکری در داستان اوسنه گوهرشاد، به روایت این رویداد پرداخته است.
رمان اوسنه گوهرشاد که به عنوان اثر برگزیده نخستین جایزه ادبی شهید اندرزگو، روایتگر تعدادی داستان کوتاه به هم پیوسته و مبتنی بر حقیقت و متمایل به فانتزی است که در سال ۱۳۱۴ و همزمان با قیام خونین مردم در مسجد گوهرشاد حرم مطهر امام رضا (ع) رخ می‌دهد و نویسنده در این اثر با بانو گوهرشاد بیگم همراه می‌شود تا به کمک وی این واقعه تاریخی، مذهبی، سیاسی را روایت کند.
اوسنه گوهرشاد، نوشته سعید تشکری در ۱۹۲ صفحه توسط انتشارات آستان قدس رضوی به نشر منتشر شده است.
روایت دو بانو در همراهی یکدیگر
۲۸ مرداد سالروز درگذشت سیمین خلیلی معروف به سیمین بهبهانی است که ۲۸ تیر ۱۳۰۶ در تهران و در خانواده‌ای فرهنگی و اهل شعر و ادب متولد شد. پدرش عباس خلیلی شاعر، نویسنده و مدیر روزنامه اقدام بود که به ۲ زبان فارسی و عربی شعر می‌گفت و حدود ۱۱۰۰ بیت از ابیات شاهنامه فردوسی را به عربی ترجمه کرده بود و مادرش هم که در مکتبخانه درس خوانده بود با متون نظم و نثر آشنایی کاملی داشت و زبان فرانسه را آموخته بود. سیمین بهبهانی شعر گفتن را از جوانی با سرودن غزل‌ها و چهارپاره‌های کلاسیک و رمانتیک آغاز کرد به خاطر سرودن غزل‌های فارسی در وزن‌های بی‌سابقه به نیمای غزل معروف شد.
کتاب با مادرم همراه، زندگی نامه خود نوشت سیمین بهبهانی است با یاد نگاره‌هایی از زندگی مادر او، گردش ذهن در این اثر، همزمان، به گذشته و حال و آینده معطوف می‌شود و گاهی شنیده‌های پیش از تولد نویسنده تا درگذشت مادرش در سال ۱۳۵۴، در این حسب‌حال، بسته به مناسبت، روایت‌شده است.
این کتاب بازسازی نمادین تاریخچه زندگی نگارنده از آغاز کودکی او تا در گذشت مادرش در این نوشتار رخ داده است. در زندگینامه خودنوشت بهبهانی، بیش از آن که به سیمین پرداخته شود، روایت مقاومت‌ها و مبارزه‌ها و موفقیت‌های شایان توجه و شکست‌های ناگزیر مادرش فخرعظما ارغون در مرکز کتاب قرار می‌گیرد.
با مادرم همراه، نوشته سیمین بهبهانی در ۵۰۸ صفحه توسط سخن منتشر شده است.
درباره بالزاک و کمدی انسانی‌اش
۲۸ مرداد، برابر با ۱۸ اوت، سالروز درگذشت انوره دو بالزاک (Honoré de Balzac)، نویسنده نامدار فرانسوی و پیشوای مکتب رئالیسم اجتماعی در ادبیات جهان است. او متولد ۲۰ مه ۱۷۹۹ و درگذشتهٔ ۱۸ اوت ۱۸۵۰ در پاریس است، بالزاک، سال ۱۸۱۹ در رشته حقوق تحصیلات خود را به پایان رساند اما تصمیم گرفت دنبال رشته مورد علاقه خود برود و بدین ترتیب وارد دنیای ادبیات شد.
بالزاک یکی از پرکارترین نویسندگان دنیاست، وی در طول عمر پنجاه و یک ساله‌اش، بیش از صد مقاله، رمان و نمایشنامه به رشته تحریر درآورد. بالزاک در ابتدای راه نویسندگی رمان‌های تاریخی می‌نوشت که بعدها از آنها تحت عنوان مزخرفات ادبی یادکرد. از مشهورترین آثار ادبی بالزاک می‌توان به رمان چرم ساغری، کمدی انسانی و باباگوریو اشاره کرد.
آندره موروا، با نام اصلی امیل سالومون هرزوگ، (۱۸۸۵ – ۱۹۶۷) نویسنده و شرح حال نویس فرانسوی که زندگی نویسندگاه بسیاری را به رشته تحریر درآورده است و یکی از شخصیت‌های مهم در ادبیات قرن بیستم فرانسه به شمار می‌آید، درباره زندگی و آثار بالزاک کتابی را به چاپ رسانده که به شناخت این نویسنده کمک می کند.
کتاب بالزاک، زندگی و آثارش، به تفصیل در چهار فصل درباره زندگی شخصی بالزاک و تبدیل شدن او به یک شخصیت ادبی را توضیح می‌دهد، مهمترین بخش این کتاب بخش سوم آن است که کمدی انسانی نام گذاری شده و عنوانی است که خود بالزاک به مجموعه آثارش می‌داده، در این بخش نگارنده به روند شکل گیری آثار بالزاک پرداخته و ویژگی‌های مهمترین رمان های رئالیسم اجتماعی قرن نوزدهم را بررسی می‌کند.
پرویز شهدی، (۱۳۱۵-) مترجم این کتاب که از مترجمان به نام آثار فرانسوی زبان است، در مقدمه اثر آورده که بیش از ۶ بار ترجمه این کتاب را ویرایش کرده و در نهایت به ناشر سپرده است.
کتاب بالزاک، زندگی و آثارش، نوشته آندره موروا، با ترجمه پرویز شهدی در ۵۷۶ صفحه توسط انتشارات مجید (به سخن) منتشر شده است.
