عبدالصمد صمدی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی فرهنگ سار، گفت: خوشنویسی اسلامی میراث تمامی کشورهای اسلامی است اما سهم ایران از دیگر کشورها بیشتر است. تاریخ هنر نشان می‌دهد که این ادعای ترکیه صحیح نیست.
این هنرمند پیشکسوت گفت: همانطور که نستعلیق در ایران ریشه دارد، خط ثلث در ترکیه اول است؛ دو تن از بزرگ ترین استادهای خوشنویسی ترکیه که یک نفر از آنها بزرگ ترین ثلث نویس آن کشور بوده، شاگرد یک ایرانی به نام خیرالدین مرعشی بوده است. البته این حرفی نیست که من بگویم بلکه روی سنگ قبر او چنین نوشته شده است.
عضو سابق شورای عالی هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: یکی دیگر از خوشنویسان ترکیه که قرآن نفیسش هم چاپ شده، شاگرد اسدالله کرمانی بوده است. همچنین چند خوشنویس از آنها نزد اِبْنِ مُقْله تعلیم دیده اند که به دلیل ابداع خط کوفی، حتی واژه خوشنویسی با نام ابن مقله تعریف می‌شده است.
وی با تاکید بر ضرورت حمایت از هنر خوشنویسی ایران و هنرمندان آن، گفت: یکی از مسائلی که همیشه باعث پیشرفت هنر می‌شود توجه مسئولان یک کشور به آن است و دولت ها اگر بسترهای مناسبی تامین کنند، جایگاه هنر در جامعه ارتقا پیدا می‌کند.
وی در مورد اقدامات دولت ترکیه در این زمینه گفت: ادامه داد: جایزه مسابقه ایرسیکای ترکیه به پول ایران ۱۵۰ میلیون تومان است. همچنین شرکت کنندگان در کمال احترام به هتل های درجه یک دعوت می شوند که این مسائل برای جوانان جذابیت دارد که البته اهداف سیاسی هم پشت این اقدام ها نهفته است.
وی ادامه داد: با حمایت رئیس جمهور ترکیه و مسئولان فرهنگی آن کشورف سالانه بودجه ای به خرید آثار هنرمندان اختصاص داده می شود درحالی که در ایران خوشنویسان برای امرار معاش اولیه شان هم با مشکل مواجه هستند.
صمدی در پاسخ به اینکه آیا انجمن خوشنویسان در ساماندهی وضعیت کاری خوشنویسان نقشی دارد یا خیر گفت: متاسفانه انجمن خوشنویسان فقط برای عده‌ای بهره دارد و برای اعضای جوان ساماندهی و برنامه درآمدزایی تدارک ندیده‌اند.
وی همچنین بر اهمیت برگزاری گردهمایی‌های تخصصی با حضور هنرمندان به‌منظور همفکری برای پیشرفت هنر خوشنویسی، تاکید کرد.
پرونده خوشنویسی ایران در یونسکو
اوایل تیرماه امسال خبر ثبت هنر خوشنویسی اسلامی به عنوان میراث ناملموس ترکیه هنرمندان و مسئولان را متعجب کرد و در رسانه های ایران سر و صدا راه انداخت. محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، در نخستین اقدام رسمی ایران در این‌باره اعتراض رسمی کشور را تحویل یونسکو داد.
وی هفته گذشته به فرهنگ سار گفت: هم اکنون پرونده خوشنویسی ایران روی سایت یونسکو بارگذاری شده است. از طرف ایران در یونسکو ۴ پرونده وجود دارد و پرونده خوشنویسی هم به یونسکو رفت و ممکن است در ۲۰۲۱ یا ۲۰۲۲ مطرح شود.
وی افزود: اعتراض ایران در این موارد هیچ گاه جنبه سیاسی نداشته و اعتراض ایران به ترکیه که در یونسکو ثبت شد جنبه و نگاهی کاملا فنی دارد. زیرا مساله ثبت سبک خوشنویسی خود ترکیه یا استانبولی نبود، بلکه آنها خواهان ثبت خوشنویسی اسلامی بودند که متعلق به ترکیه نیست، بلکه متعلق به بسیاری کشورهاست.
به گفته طالبیان، ایران در آن زمان با ارسال نامه به دبیرخانه یونسکو و دستگاه مربوطه در ترکیه رسما اعتراض کرد. یونسکو در پاسخ اعلام کرد این اعتراض به ترکیه ارسال شد و همچنین در محلی که پرونده ترکیه در این خصوص بارگذاری شده، نامه اعتراض ایران نیز قرار گرفت.
هر کشوری می‌تواند میراث‌فرهنگی ناملموس خوشنویسی کشور خود را ثبت کند، اما اقدام ترکیه از آن روی حساسیت واکنش برانگیز شد که صفت اسلامی به گستره‌ای بیش از کشور ترکیه اشاره دارد و این خلاف کنوانسیون ٢٠٠٣ حراست از میراث فرهنگی ناملموس است. فارغ از آن‌که منشأ خوشنویسی اسلامی را باید در ایران جست. خوشنویسی اسلامی میراث مشترک تمامی کشورهای اسلامی به شمار آمده و ثبت این خط به نام یک کشور اشتباه است.
