۱۳ دی ماه ۱۳۹۸ انتشار خبر ترور ناجوانمردانه سردار مقاومت سپهبد شهید سردار حاج قاسم سلیمانی نه‌تنها کشورما که تمام جهان را در بهت فرو برد. به فاصله کوتاهی در کنار موج عزاداری شیفتگان سیره و شیوه زندگی شهید حاج قاسم سلیمانی، جامعه هنرمندان همسو با آحاد مردم تلاش کردند تا علاوه بر شرکت در مراسم باشکوه تشییع و خاکسپاری، دین و سهم خود را این بار به‌عنوان رسولان فرهنگی جامعه در راستای بازتاب ابعاد مختلف زندگی این شهید در زندگی شخصی و بخش عمده‌ای از زندگی او که در جبهه‌های حق علیه باطل و در ادامه در جبهه‌های مقاومت، ایثار و پایداری برای حفظ امنیت ایران انقلابی و اسلامی گذشته بود ادا کنند.
هنرمندان تئاتر با همراهی انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس در تعامل و همکاری با اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جشنواره سردار آسمانی را با محوریت بازتاب سیره، سلوک و زندگی نظامی او در حماسه هشت سال دفاع مقدس و جبهه مقاومت و پاسداری از امنیت و حریت کشور به دبیری امیرحسین شفیعی بنیان گذاشتند. در فاصله کوتاهی، موجی از آثار نمایشی توسط خانواده تئاتر سراسر کشور به این جشنواره رسید و هم‌زمان با جشنواره تئاتر فجر جشنواره سردار آسمانی نیز در تهران و کرمان برگزار شد.
اقبال و استقبال از این جشنواره توسط خانواده تئاتر به گونه‌ای بود که برگزارکنندگان این رویداد را بر آن داشت تا گام دوم برپایی جشنواره سراسری تئاتر سردار آسمانی را این بار با بازه زمانی گسترده‌تر و به شکلی فراگیرتر برگزار کنند. به همین سبب بعد از انتشار فراخوان دومین جشنواره سراسری تئاتر آسمانی، دبیرخانه، ستاد اجرایی و عوامل برگزاری این رویداد حتی در شرایط شیوع گسترده ویروس کرونا در کشور، کار خود را آغاز کردند.
حال که نزدیک به سالروز ترور ناجوانمردانه سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی و روزهای برگزاری دومین دوره جشنواره سراسری تئاتر آسمانی هستیم با امیرحسین شفیعی دبیر دومین دوره این رویداد گفت وگو کردیم.
شعار ما عبور از کمیت و رسیدن به کیفیتی هم شان سردار مقاومت کشورمان است
امیرحسین شفیعی دبیر دومین جشنواره تئاتر سردار آسمانی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی فرهنگ سار با بیان آنکه از نخستین گام دومین دوره این رویداد تا به لحظه مهم‌ترین شعار ما عبور از کمیت و رسیدن به کیفی‌ترین آثار، هم‌سطح، شان و جایگاه سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی بود یادآور شد: بعد از اقبالی که نخستین دوره این رویداد به فاصله کوتاهی بعد از شهادت حاج قاسم در سال ۱۳۹۸ از سوی خانواده تئاتر با خود به‌همراه داشت، بنا را بر آن گذاشتیم تا این جشنواره ادای دینی به مقام شامخ سردار مقاومت کشورمان با بهترین جایگاه کیفی در عرصه هنرهای نمایشی کشور باشد.
وی یادآور شد: در سال ۱۳۹۸ بعد از برگزاری نخستین دوره این رویداد که شاهد اقبال خانواده تئاتر بودیم بر آن شدیم در برگزاری گام‌های بعدی در کنار اصل کیفیت به‌عنوان مهم‌ترین رویکرد این جشنواره، شرایطی را فراهم کنیم تا منابع قابل استناد و دقیق از منش، سیره، شیوه زندگی شخصی و همچنین دوران مقاومت و مبارزاتی وی را این‌بار در قالب هنر زنده و جریان‌ساز تئاتر به مخاطب ارائه دهیم.
انتخاب ۱۳ اثر از میان ۶۵ اثر ارسالی
شفیعی در پاسخ به این پرسش که باتوجه به زمان کوتاه باقی‌مانده از برگزاری دومین جشنواره تئاتر سردار سلیمانی، از حیث برگزاری تا کنون چه اقداماتی انجام شده است گفت: در بخش انتخاب متون بخش صحنه‌ای اقبال خوبی را از سوی جامعه تئاتری با ارسال ۶۵ اثر تولید شده صرفاً برای این جشنواره که برای نخستین بار به این رویداد ارسال شده است که در نهایت اعضای هیات انتخاب ۱۳ نمایشنامه را به عنوان آثار منتخب برگزیدند.
در این ۱۳ اثر تلاش کردیم تا نمایشنامه‌هایی را گزینش کنیم که بتوانند در حوزه زندگی شخصی و مبارزاتی حاج قاسم سلیمانی که فصلی مهم از تحقق هدف گردآوری آرشیوی غنی و متقن در عرصه هنرهای نمایشی بود را این بار با اتکا بر همان اصل کیفی آثار در اولویت انتخاب قرار دهیم.
نمایشنامه‌نویس و کارگردان نمایش نامیرا از آثار برگزیده جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در دوره‌های پیشین افزود: بر این اصل اعتقاد دارم که اگر خواهان نمایشی خوب از حیث جریان‌سازی و اثرگذاری و همچنین مورد قبول مخاطبان باشیم در گام نخست باید نمایشنامه‌ای کیفی داشته باشیم. در صورت فراهم بودن نمایشنامه خوب و قابل اعتنا می‌توان نیمه دوم تولید اثرِ جریان‌ساز را به گروه اجرایی مربوط دانست. کنار هم قرار گرفتن عوامل حرفه‌ای می‌تواند در تحقق این مهم بسیار کارساز باشد.
دست بالای آثار جوانان نمایشنامه‌نویس در مقابل اساتید باتجربه تئاتر دفاع مقدس
شفیعی در پاسخ به این پرسش که در گفتگو با اعضای هیات انتخاب، نظر آن‌ها درباره آثار ارسال شده به‌ویژه در بخش صحنه‌ای این رویداد چگونه بوده است گفت: طی صحبت‌ها و جلسات مستمر با اعضای هیات انتخاب متوجه شدیم بخش مهمی از آثار ارسال شده برای بخش صحنه‌ای این جشنواره توسط نمایشنامه‌نویسان جوان کشور نوشته شده است.
همچنین اعضای هیات انتخاب اتفاق نظر داشتند که در میان نمایشنامه‌هایی که دبیرخانه رسیده، باوجود آنکه شاهد حضور نام‌های شناخته شده از اهالی عرصه تئاتر به‌ویژه نمایشنامه‌نویسان نامدار کشورمان در حوزه تئاتر دفاع مقدس بودیم، آثار نگارش شده توسط جوانان نمایشنامه‌نویس به زعم اعضای هیات انتخاب دارای خلاقیت‌های بیشتری بودند.
نقش جشنواره‌ها در ایجاد منابع قابل استناد برای تولید آثار تئاتری
شفیعی با بیان آنکه یکی از مهم‌ترین آسیب‌ها در مسیر تولید نمایشنامه با محوریت سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی به کمبود منابع از این شهید راه مقاومت بازمی‌گردد خاطرنشان کرد: برهمین اساس تلاش کردیم تا آثاری که توانسته‌اند سیره، شیوه منش و زندگی شخصی، خانوادگی و در ادامه دوران مقاومت و مبارزات شهید سلیمانی را با اتکا به منابع متقن به رشته تحریر درآورند، به‌عنوان آثاری آرشیوی و گنجینه متون نمایشی به نام سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی تدوین کنیم.
دبیر دومین جشنواره تئاتر سردار آسمانی درباره جایگاه و نقش اثرگذار جشنواره تئاتر سردار آسمانی در ایجاد آرشیوی غنی و منابع ماندگار درباره وی تاکید کرد: معتقدم که جشنواره‌ها در صورت وجود شاکله و مسیر مشخص در راستای اهداف کیفی و کمی می‌توانند نقش مهمی در ماندگاری منابع در عرصه هنرهای نمایشی برای شخصیت‌های بزرگ کشورمان داشته باشند.
وی ادامه داد: به‌ویژه در بخش نمایشنامه‌نویسی بیشترین جایگاه را می‌تواند به خود اختصاص دهد. چراکه نمایشنامه‌هایی که با قلمی قوی و با اتکاء به منابع متقن و مستند تولید شده‌اند می‌توانند در آینده گروه‌های تئاتری را در مواجهه با آثار مکتوب و قابل اتکا و قدرتمند درباره سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی در موقعیت انتخاب و تولید بهتری قرار دهند.
نیازمند تدوین منابع مستند درباره شخصیت‌های بزرگ کشور هستیم
شفیعی در پاسخ به پرسشی مبنی بر آنکه برای رفع آسیب کمبود منابع مطالعاتی درباره سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی تاکنون چه اقداماتی انجام گرفته است تصریح کرد: منابع مطالعاتی چه در حوزه پژوهش‌های میدانی، چه در عرصه مطالعات آکادمیک و کتابخانه‌ای و همچنین منابع اطلاعاتی مانند کتاب، فیلم و آثار مستند درباره شهید حاج قاسم سلیمانی هنوز آن‌گونه که شایسته و بایسته است به وفور در اختیار پژوهشگران و هنرمندان این عرصه قرار ندارد.
گویا قرار است به‌زودی بنیادی به نام حاج قاسم سلیمانی راه‌اندازی شود که یکی از مهم‌ترین اقدامات و اولویت‌های این بنیاد می‌تواند تدوین کتب مختلف و همچنین جمع‌آوری اسناد گوناگون درباره زندگی شخصی و سال‌های مقاومت، مبارزه و ایثار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در جبهه‌های متفاوت ازجمله در سوریه و حماسه هشت ساله دفاع مقدس را تدوین کند و این آثار می‌توانند در اختیار هنرمندان برای تولید آثار ماندگار با نام این شهید قرار گیرند و کمک شایانی به آن‌ها کند.
حضور آثار منتخب جشنواره سردار آسمانی در تئاتر فجر
مدیر بخش تولید تئاتر حرفه‌ای حوزه هنری همچنین در پاسخ به این پرسش که باتوجه به قطعی شدن برگزاری جشنواره تئاتر فجر آیا آثار برگزیده جشنواره تئاتر سردار آسمانی، مطابق سنت جشنواره تئاتر فجر، در این جشنواره نیز شرکت خواهند کرد؟ گفت: با صحبت‌ها با دبیر سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر امیدواریم بتوانیم تفاهم‌نامه‌ای را منعقد کرده و شاهد تعامل این جشنواره با جشنواره تئاتر فجر باشیم.
شفیعی یادآور شد: مقرر شده تولیدات برتر جشنواره سردار آسمانی را از دو منظر، نخست آنکه جشنواره تئاتر فجر مزین به نام انقلاب اسلامی و بی هیچ تردیدی سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی از فرزندان برومند انقلاب است و دوم به سبب سختی، مشقات و دشواری‌های فراوان تولید آثار تئاتری در شرایط شیوع کرونا که گروه‌ها را به زحمتی بسیار بیشتر از دوران پیش از کرونا برای تولید آثار نمایشی واداشته، در قالب جشنواره تئاتر فجر در بخش های رقابتی و میهمان این جشنواره نیز به اجرا برسانیم.
دومین جشنواره تئاتر سردار آسمانی به دبیری امیرحسین شفیعی ۱۰ تا ۱۵ دی در تهران و کرمان برگزار می‌شود.
