اکنون که انتخابات ۲۰۲۰ با اعلام پیروزی جوبایدن به مراحل حساس دوره انتقالی رسیده است، این سوال بیشتر مطرح می شود که دلایل این شکست دستکم غیر معمول در آمریکا چه بود؟ چه جریان و شخصیت هایی دو قطبی ویرانگر را برای ترامپ رقم زدند؟، آن هم در پایگاه رای اجتماعی دمکرات ها که کشاندن آنان به پای صندوق های رای کار ساده ای نیست و در مواردی اختلافات و شکاف های عمیق ایدئولوژیک هم دارند. آنها در این انتخابات برغم همه اختلاف دیدگاه ها و فاصله های عمیق فکری، برای زمین زدن ترامپ بسیج شدند.
اسرائیل
بنیامین نتانیوهو دوست ترامپ بود . دونالد بخاطر او دست به هرکاری زد که هر رئیس جمهوری در آمریکا قادر به انجام آن نبود ؛ بذل و بخشش بلندی های جولان به اسرائیل، کمک ویژه به طرح الحاق کرانه باختری، انتقال پایتخت از تل آویو به بیت المقدس و عادی سازی روابط رژیم صهیونیستی با اعراب! و سعی کرد از این به عنوان برگ های برنده در انتخابات استفاده کند.
اما از هفته های آخر دیگر صدایی از سرزمین های اشغالی به نفع ترامپ شنیده نشد؛ برخی ها آن را به “حبس نفس گیر” متحد خاص ترامپ تعبیر کردند. حتی پیش از شروع انتخابات در یکی دو روز مانده به موعد آن برخی مقام های صهیونیستی درباره آینده کار با رئیس جدید کاخ سفید حرف هایی زدند که قاعدتا باید ستون های اتاق خواب ترامپ را لرزانده باشد.
اسرائیلی ها برغم رقابت تنگاتنگ، حتی صبر نکردند نتایج نهایی اعلام شود و در شامگاه شنبه ای که برخی رسانه های آمریکایی خبر پیروزی بایدن را اعلام کردند، اولین صداها از تل آویو بلند شد.
عربستان
سعودی ها در سال های ریاست جمهوری دونالد ترامپ با حمایت ویژه او در بعد خارجی دست به اقداماتی زدند که علاوه بر ایجاد تنش ، درگیری و حتی جنگ، منطقه را به سوی ناامنی بیشتر و کشتار افراد غیر نظامی سوق داد.
ادامه جنگ خانمان سوز در یمن و افتخار به کشتن کودکان این کشور فقیر از سوی سعودی ها و در عین حال شکست در به زانو در آوردن این مردم مقاوم ، راه اندازی و تسلیح گروههای شورشی ، تروریست ها و تکفیری ها ، در کنار تلاش برای ساقط کردن دولت های منتخب کشورهایی چون سوریه ، عراق و لبنان و در مقابل دفاع از دیکتاتورهای مانند حاکم بحرین بخشی از اقدامات دولت سعودی تحت حمایت ترامپ در سال های اخیر بود.
ریاض همچنین با برقراری آزادی های ظاهری طیف وسیعی از شهروندان خود اعم از فعالان مدنی و سیاسی ، اندیشمندان ، شعرا و حتی شمار زیادی از اعضای خاندان حاکم را به زندان انداخت و پس از به غارت بردن اموالشان تعدادی از آنان را آزاد کرد.
در کنار اقدامات ضد حقوق بشری آل سعود ، تعقیب و قتل شماری از مخالفین در خارج کشور مانند ماجرای ربودن و قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار مخالف بن سلمان و حمایت ترامپ از عربستان و ممانعت از محاکمه شدن ولیعهد عربستان ، استانداردهای دوگانه آمریکا به ویژه در خصوص حقوق بشر را به روشنی نشان داد .
سعودی ها خود یکی از بازندگان شکست دونالد ترامپ در انتخابات اخیر ریاست جمهوری این کشور بودند اما اقدامات آنان در منطقه و سرکوب هایی که در داخل کشور انجام داد و حمایت رییس جمهوری آمریکا از این اقدامات یکی از عواملی بود که این شکست تاریخی را برای رییس جمهوری خیره سر آمریکا رقم زد .
لابی یهودی
اما در داخل آمریکا هم یهودیان، به عنوان پرنفوذترین لابی در ایالات متحده، به ترامپ پشت کردند، در زمانی که فاکس نیوز زودتر از حتی رسانه های دمکرات ها پیروزی جوبایدن را اعلام کرد.
ترامپ که همچنان تصور می کرد، با حمایت صهیونیست ها و تندروهای موسوم به نئوکان ها پشت او هستند، به روبرت مرداک یهودی، معروف به “امپراتور رسانه ای” زنگ زد تا خبر را از روی شبکه بردارند، اما با بی اعتنایی روبه رو شد. معاونش مایک پنس هم به یکباره غایب شد و تنهایش گذاشت.
جنگ سالاران
جنگ سالاران در آمریکا ، یا همان نئوکان ها که از دو دهه پیش با چند کرسی در کنگره با شعارهای تندخویانه و خشونت پرورانه وارد عرصه نظام دو حزبی در این کشور شدند، سال ۲۰۱۶ دور دونالد ترامپی که اساسا در زمره سیاستمداران جای نمی گرفت و بیشتر به یک “تاجر موفق” مشهور بود، حلقه زدند.
اینان، همانها بودند که ترامپ را هر بار وارد بن بست های غیرقابل بازگشت کردند؛ همانها که دائم بر طبل های جنگ کوبیدند و بر شیپورها دمیدند و برایش هزینه تراشیدند؛ هم در حوزه های داخلی و هم در روابط خارجی.
یک دوره جان بولتون و دوره ای دیگر مایک پمپئو که درتمام طول دوره ۴ ساله ریاست ترامپ از این سوی دنیا به آن سو رفتند تا شاید آمریکا را وارد یک جنگ تمام عیار کنند.
آنها یک ائتلاف از حامیان تروریسم و تکفیری، شامل اسرائیل، عربستان و امارات را به بهای از دست دادن متحدان اروپایی اش شکل دادند و به بی اعتباری هرچه بیشتر آمریکای مدعی حقوق بشر افزودند.
تصمیماتی مانند خروج از معاهدات بین المللی پیمان آب و هوایی پاریس و یا برجام ، نتیجه تلاش همین جریان بود که در کاسه ترامپ گذاشته شد.
ترامپ در داخل نیز تحت تاثیر همین جریان به جای شنیدن نظرات کارشناسی و تصمیم گیری غیر احساسی و انتقال اداره کشور از توئیتر به دفترش در کاخ سفید، آمریکایی ها را بیش از همیشه ۱۰۰ سال اخیر ترساند، بخصوص در بحث کرونا !
این جریان جنگ سالار و تندرو با تحرکات خود جامعه آمریکا را به سمت یک دو قطبی بردند که نتیجه آن باخت ترامپ بود. اگر آن تندروی ها نمی شد، آیا دمکرات ها قادر به بسیج قشرهای مختلف و کشاندن آنان به پای صندوق های رای بودند؛ مختصات اجتماعی امروز آمریکا می گوید نه!
حالا نیز ترامپ در مخمصه همین گروه حاضر به ترک قدرت نیست و درحال دست و پا زدن در باتلاقی است که هرچه بیشتر تقلا کند، بیشتر در آن فرو می رود. در واقع ترامپ به بایدن نباخت، به تیم و اطرافیانش باخت.
