پاسخ منفی قاطع اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد به پیش نویس قطعنامه آمریکا در حالی انجام شد که دولت آمریکا تلاش های همه جانبه، مستمر و تا حد توان خود را طی ماه های گذشته برای به دست آوردن نتیجه مثبت در شورای امنیت آغاز کرده بود، اما با این نتیجه، آمریکا شکست قوی را در عرصه دیپلماتیک تجربه کرد که در ۷۰ سال گذشته بی نظیر بود.
دولت آمریکا در حال حاضر و پس از شکست شدید بی سابقه در شورای امنیت، تحرکات جدیدی را آغاز کرده است و در آخرین تحرکات خود در این زمینه، “مایک پومپئو” وزیر امور خارجه خود را به مقر سازمان ملل در نیویورک فرستاد و نامه ای را به رئیس دوره فعلی شورای امنیت تحویل داد که در آن خواستار استفاده از مکانیسم “ماشه” استفاده شد، به این معنی که ایران از توافق به اصطلاح “برنامه جامع اقدام مشترک” پیروی نمی‌کند.
مفاد این نامه بدان معناست که تمام تحریم هایی را که پیش از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت علیه ایران اعمال شده دوباره از سر گرفته شود.
در همین حال محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران نیز در ۲۰ آگوست ۲۰۲۰ در نامه ای به رئیس شورای امنیت سازمان ملل، ادعاهای دولت آمریکا را رد کرد.
اگر کمی به گذشته برگردیم خواهیم فهمید که به رغم وجود مخالفت شدید در سطوح مختلف دولت آمریکا و ۵ کشور عضو دیگر توافق هسته ای و همچنین مخالفت بسیاری از کشورهای عضو سازمان ملل، دولت آمریکا بیش از ۲ سال قبل در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸ با امضای رسمی و دستور ” دونالد ترامپ ” رئیس جمهور این کشور، خروج رسمی خود از این توافق را اعلام کرد و بلافاصله پس از این اقدام اشتباه دونالد ترامپ، مقامات ارشد آمریکایی مکاتبات رسمی خود را به تمامی اعضای این برنامه (جامع اقدام مشترک) ارسال و بیان داشتند که آمریکا در هیچ فعالیت یا جلسات مربوط به توافقنامه ( هسته ای با ایران ) شرکت نخواهد کرد و در واقع آن [ انصراف خود ] را عملی کرده است.
این یک قاعده اساسی حاکم بر روابط بین الملل است، یعنی دولتی که در چارچوب توافق مشترک به تعهدات خود عمل نکرده و از آن انصراف داده است، نمی تواند ادعا کند که در همان توافقنامه دارای حقوق است بنابر این آمریکا با اعلام خروج خود از این توافقنامه و عدم تحقق تعهدات مندرج در آن، تمام حقوق خود که در آن تصریح شده است را از دست داد و بین همه اعضای باقیمانده توافق هسته ای و اعضای شورای امنیت یک اجماع وجود دارد مبنی بر اینکه آمریکا حق ندارد از “مکانیسم ماشه ” استفاده کند، زیرا عضو این توافقنامه نیست.
دولت های روسیه و چین نظرات خود درباره این موضوع را به طور واضح و با صدای بلند و در سطوح مختلف اعلام نمودن و بقیه کشورهای اروپایی و سایر اعضای شورای امنیت سازمان ملل نیز اعتراض خود را نسبت به نامه آمریکا به رئیس این شورا اعلام کردند.
به این ترتیب، هر اقدام آمریکا برای اعمال مجدد تحریم ها علیه ایران، نقض جدی و آشکار قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که این توافقنامه بخشی از آن است، می باشد.
با این وجود، آمریکا به دنبال این است که با استفاده از زبان زور، تهدید و اعمال مجازات و در نظر گرفتن تحریم ها برای بقیه کشورهای عضو این توافقنامه، این کشورها را از موضع فعلی خود بازگرداند.
جمهوری اسلامی ایران همچنان به تعهدات خود در این توافق نامه و قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متعهد است، اما به دلیل انصراف غیرقانونی و فشار حداکثری که دولت آمریکا بر جمهوری اسلامی تحمیل کرده است، ایران نتوانست از برنامه اقتصادی این برنامه کاری ( اقدام جامع مشترک ) بهره مند شود.
بنابراین بدیهی است که با ادامه رفتارهای غیرقانونی آمریکا و تلاش برای استفاده از ابزار ” ماشه “، ایران دست بسته نخواهد بود و جمهوری اسلامی ایران بارها و بارها نشان داده که در برابر هر قدرتی در دفاع از حقوق قانونی خود عقب نشینی نمی کند و این درخواست مردم بزرگ ایران است.
رئیس جمهور ایران یک سال پس از آنکه آمریکا از برجام خارج شد و در جریان اجرای اولین قدم روند کاهش تعهدات ایران در توافق نامه، در پیامی به همتایان خود، هشدارهای لازم در مورد ادامه تحریم ها یا تصویب قطعنامه دیگر علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل را بیان کرد.
بدیهی است که جمهوری اسلامی ایران هرگز در اجرای اقدامات متقابل و بازدارنده در مواجهه با رفتارهای غیرقانونی دولت آمریکا از هیچ کوششی دریغ نخواهد کرد، اما بهتر است همه بدانند که برای حفظ کثرت گرایی و حاکمیت قانون و جلوگیری از استفاده از زور و رفتار یک جانبه گرایانه آمریکا نیاز است که جامعه جهانی از “برنامه جامع اقدام مشترک” به عنوان محصولی که از “دیپلماسی صلح” پشتیبانی می کند، حمایت کند.
پیش بینی می شود که آمریکا متحمل شکست دیپلماتیک دیگری در شورای امنیت سازمان ملل متحد شود و شکی نیست که اقدامات غیرقانونی آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل به اعتبار آن آسیب جدی می زند.
ایران به مدت ۴۰ سال در معرض فشارها و تحریم های غیرانسانی آمریکا بوده و این کشور بیشترین تحریم ها را در سال های اخیر علیه ایران وضع کرده است.
اسلحه آمریکا اکنون خالی تر از هر وقت گذشته است همانگونه که قدرت ایران و توانایی بازدارندگی آن از گذشته بیشتر است، اما جهان باید بداند که آمریکا اکنون بر اعتبار شورای امنیت سازمان ملل و صلح و امنیت بین المللی فشار آورده است.
بنابراین انتظار می رود اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین همه کشورهای عضو سازمان ملل که احساس مسئولیت صلح و امنیت جهانی می کنند در مقابل اقدامات یک جانبه و غیرقانونی آمریکا بایستند و مخالفت خود را ابراز کنند.
