چهارشنبه, ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ / ۰۵:۵۰:۵۳
در نوشتار پیش‌رو به مناسبت سیزدهمین سالروز آغاز جنگ ۳۳ روزه، برخی از مهم‌ترین تبعات این جنگ بر ساختار امنیت و قدرت در غرب آسیا پرداخته می‌شود.
به گزارش فرهنگ سار به نقل از راهبرد معاصر؛ رژیم صهیونیستی ۱۲ ژوئیه ۲۰۰۶ با حمله هوایی به مناطقی در جنوب لبنان، جنگی را آغاز کرد که ۳۳ روز به طول انجامید، اما تبعات آن بر ساختار امنیت و قدرت در غرب آسیا به حدی گسترده بود که می‌توان آنرا نقطه عطفی در این منطقه راهبردی عنوان کرد. در این نوشتار به مناسبت سیزدهمین سالروز آغاز جنگ ۳۳ روزه، برخی از مهم‌ترین تبعات این جنگ بر ساختار امنیت و قدرت در غرب آسیا بررسی می‌شود.
۱. خودداری آمریکا از جنگ مستقیم با ایران و روی آوردن به جنگ نیابتی
یکی از مهم‌ترین تبعات جنگ ۳۳ روزه، خودداری آمریکا از ورود به جنگ مستقیم با جمهوری اسلامی ایران و روی آوردن آن به جنگ نیابتی است. تردیدی نیست که دولت آمریکا به خصوص دولت دونالد ترامپ به بکارگیری ابزار جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران می‌اندیشند و حتی روز ۲۰ ژوئن تا انجام حمله محدود علیه ایران پیش رفت، اما در نهایت این اتفاق رخ نداد. اگرچه خودداری آمریکا از جنگ علیه ایران علل مختلف اقتصادی، سیاسی و امنیتی دارد، اما بدون شک «باور به قدرت و توانمندی نظامی محور مقاومت به خصوص حزب الله لبنان» یکی از مهم‌ترین دلایل عدم ورود آمریکا به جنگ با ایران است.
این باور بیش از همه در جنگ ۳۳ روزه سال ۲۰۰۶ ریشه دارد. «موسی قصیر» از رزمندگان حزب الله درباره هدف رژیم صهیونیستی از جنگ ۳۳ روزه علیه لبنان گفته بود: «اسرائیل و آمریکا بعد از سال ۲۰۰۰ توافق کرده بودند که باید حزب الله را از لبنان حذف کرد. تعبیرشان این بود که “ماری” وجود دارد که سر آن در “تهران”، وسط آن در “سوریه” و دُم آن در لبنان است و مناسب‌‌ترین جایی که می توان به این مار لطمه زد، دُم آن است؛ چراکه نزدیک بودن لبنان به اسرائیل، تهدید خطرناک‌تری برای آنها است. قرار بر این شد در ژوئیه که با ماه رمضان مصادف بود، سیدحسن نصرالله و کل شخصیت‌‌های طرفدار وی، به هنگام سخنرانی روز قدس از فراز آسمان بیروت ترور شوند. نقشه آنها این بود که در هفته اول، آن قدر مناطق حزب الله در لبنان را بمباران کنند که بخش اعظم نیروهای ما از بین برود. لذا در پی اختلاف در تبادل اسرا با رژیم صهیونیستی، “ایهود اولمرت”، نخست وزیر اسرائیل، با دستور مستقیم “جورج بوش” رئیس جمهور وقت آمریکا، حمله همه جانبه به لبنان را آغاز کرد.»
آمریکا و رژیم صهیونیستی نه تنها در این جنگ موفق به از بین بردن حزب الله لبنان نشدند بلکه رژیم صهیونیستی خسارت‌های سنگینی در جنگ ۳۳ روزه متحمل شد. جنگ ۳۳ روزه قدرت و توان موشک‌‌های دوربرد و مدیریت نظامی قوی نیروهای حزب الله را حتی در تجاوزات غافلگیرانه به ارتش رژیم صهیونیستی ثابت کرد. در این جنگ، بیش از ۳ میلیارد دلار هزینه به رژیم صهیونیستی تحمیل شد، حزب الله لبنان بیش از چهار هزار موشک به سمت فلسطین اشغالی شلیک کرد، دو هزار منزل و ساختمان در فلسطین اشغالی تخریب شد، ۳۰۰ هزار شهرک‌‌نشین صهیونیست آواره و بیش از یک میلیون شهرک‌‌نشین مجبور به ماندن در پناهگاه‌ها شدند. علاوه بر این، در این جنگ ۱۶۵ صهیونیست کشته و بیش از ۱۰۰ نفر دیگر نیز زخمی شدند.
اگرچه رژیم صهیونیستی به همراه جنگ‌طلبانی نظیر جان بولتون در کابینه ترامپ طی ۳۰ ماه اخیر بیش از هر زمان دیگری آمریکا را به جنگ با ایران تحریک کرد، اما استراتژیست‌های آمریکایی، دونالد ترامپ را از هرگونه جنگ غیرضروری با ایران بر حذر می‌دارند که یکی از دلایل آن نیز قدرت نظامی محور مقاومت در منطقه غرب آسیا است. نکته مهم این است که رژیم صهیونیستی پس از سال ۲۰۰۶ تاکنون یعنی طی ۱۳ سال هیچ جنگ علیه حزب الله لبنان نداشته است. به عبارت دیگر، رژیم صهیونیستی به این جمع‌بندی رسید که به تنهایی نه تنها علیه ایران بلکه حتی علیه حزب الله لبنان نیز نمی تواند وارد جنگ شود و تلاش می‌کند آمریکا را متقاعد به جنگ با ایران کند که واشنگتن نیز تاکنون در این دام تل آویو گرفتار نشده است.
نکته دیگر این است که اگرچه آمریکا به جنگ مستقیم با ایران و رژیم صهیونیستی نیز به جنگ مستقیم با حزب الله لبنان روی نیاورده است، اما واشنگتن و تل آویو تلاش کردند با ایجاد جنگ نیابتی از طریق کشورهای عربی به ایران و حزب الله ضربه بزنند که جنگ‌های نیابتی از جمله در سوریه، یمن و عراق نیز نه تنها تاکنون دستاوردی برای آمریکا و رژیم صهیونیستی نداشته بلکه قدرت تهاجمی و تدافعی محور مقاومت را ثابت کرده است.
۲. از انهدام مرکاوا تا سرنگونی گلوبال هاوک
یکی از مهم‌ترین تبعات جنگ ۳۳ روزه، شکستن ابهت ادعایی نظامی و شکست‌ناپذیر بودن ارتش رژیم صهیونیستی بود. یکی از مصادیق شکست این ابهت نیز انهدام تانک «مرکاوا» بود. تانک مرکاوا تا قبل از جنگ لبنان افتخار صنایع نظامی رژیم صهیونیستی به شمار می‌آمد و دستگاه‌های تبلیغاتی اسرائیل عنوان می‌کردند که این تانک هرگز منهدم نخواهد شد. صنایع نظامی جهان، مرکاوا را یکی از بهترین تانک‌هایی می‌شناختند که ساخته شده است. با این وجود در جنگ لبنان جهان از صفحه تلویزیون مشاهده کرد که چگونه ده‌ها دستگاه از این تانک‌ها در حاشیه مرز لبنان در آتش سوختند. از بین رفتن افسانه مرکاوا تأثیری حتی بیشتر از انهدام ناو جنگی «ساعر» در سطح فرماندهی رژیم صهیونیستی داشته است. روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت در این خصوص در گزارشی با عنوان “ترس در تانک‌ها رخنه می‌کند”، نوشت: «الان خدمه این تانک‌ها در صحنه نبرد احساس ترس می‌کنند و ترس بزرگ‌تر آنها از موشک‌هایی است که تاکنون مشابه آنها را ندیده‌اند. این موشک‌ها تانک‌ها را به تابوت مرگ نظامیان اسرائیل تبدیل می‌کند.»
انهدام تانک «مرکاوا» این باور را در محور مقاومت ایجاد کرد که توان انهدام مدرن‌ترین تجهیزات نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا را دارند. سرنگونی پهپاد آمریکایی «گلوبال هاوک» توسط پدافند نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در روز ۲۰ ژوئن ۲۰۱۹ یعنی ۱۳ سال پس از جنگ ۳۳ روزه را می‌توان یکی دیگر از نشانه‌های به روز بودن توان نظامی محور مقاومت به رهبری جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد. خبرگزاری روسی اسپوتنیک درباره سرنگونی پهپاد آمریکایی «گلوبال هاوک» نوشت: «پهپاد گلوبال هاوک پیشرفته‌ترین هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی است که آمریکایی‌ها مدعی بودند این پهپاد قابلیت عبور از همه نوع سیستم‌های راداری را دارد و با توجه به امکان پرواز در ارتفاع بالای ۶۵ هزار پا و سرعتی بالا و نوع آلیاژ ساخت آن به هیچ وجه نه قابل ردیابی و نه توسط هیچ سیستم پدافندی قابل سرنگونی است. می‌توان گفت سرنگونی این پهپاد به نوعی نشان می‌دهد که ایرانی‌ها نوعی موشک فوق افسانه‌ای سری‌ای در اختیار داشتند که میتواند افسانه‌های آمریکایی‌ها را به باد دهد.»
۳. کاهش طول مدت جنگ به ۲ روز
یکی از مهم‌ترین تبعات جنگ ۳۳ روزه، کوتاه شدن طول جنگ‌هایی است که رژیم صهیونیستی علیه محور مقاومت انجام می‌دهد. رژیم صهیونیستی پس از جنگ ۳۳ روزه سال ۲۰۰۶، پنج جنگ علیه گروه‌های مقاومت در باریکه غزه انجام داد. جنگ سال ۲۰۰۸ به مدت ۲۲ روز به طول انجامید، جنگ سال ۲۰۱۲ تنها ۸ روز طول کشید، جنگ سال ۲۰۱۴ علیه غزه ۵۱ روز طول کشید، جنگ اکتبر ۲۰۱۸ تنها ۴ روز و جنگ مه ۲۰۱۹ نیز تنها ۲ روز به طول انجامید. در واقع، از ۵ جنگی که رژیم صهیونیستی پس از جنگ سال ۲۰۰۶ علیه گروه‌های مقاومت در باریکه غزه انجام داد، تنها جنگ سال ۲۰۱۴ ، ۵۱ روز طول کشید و در بقیه موارد زمان به طول انجامیدن جنگ‌ها به شدت کاهش یافت و در آخرین جنگ که مه ۲۰۱۹ بود رژیم صهیونیستی تنها پس از ۲ روز مجبور به پذیرش آتش بس شد.
نکته حایز اهمیت این است که پیروزی حزب الله در جنگ ۳۳ روزه به افسانه شکست‌ناپذیری رژیم صهیونیستی پایان داد، اما جنگ چهار روزه اکتبر ۲۰۱۸ نشان داد که توان پدافندی و آفندی گروه‌های مقاومت روند صعودی قابل ملاحظه‌ای داشته است، زیرا طی این چهار روز بیش از ۶۵۰ موشک از باریکه غزه به سمت مناطق اشغالی شلیک شد که قدرت تخریبی بالایی داشته است. در همین حال، در اثر حمله‌های قاطع و کوبنده گروه‌های مقاومت هراس شدیدی در میان ساکنان مناطق مجاور باریکه غزه ایجاد شد، به نحوی که دست کم ۳۵ درصد از صهیونیست‌های ساکن این مناطق از ترس این حمله‌های موشکی مجبور شدند منازل خود را ترک کنند.
می‌توان گفت جنگ ۳۳ روزه نقطه آغاز بر هم خوردن توازن نظامی به ضرر اسرائیل در مقابل گروه‌های مقاومت در منطقه غرب آسیا بود که با گذشت زمان این فرآیند تسریع شده است.
۴. استعفای اولمرت و ناکامی نتانیاهو
اگرچه ایهود اولمرت در سال ۲۰۰۹ یعنی سه سال پس از جنگ ۳۳ روزه از نخست وزیری رژیم صهیونیستی کناره‌گیری کرد، اما شکست در جنگ ۳۳ روزه به عنوان یکی از بدترین عملکرد در کارنامه وی ثبت شد. کمیته وینوگراد که تنها یک ماه پس از پایان جنگ ۳۳ روزه توسط رژیم صهیونیستی تشکیل شد در گزارش نهایی خود ایهود اولمرت را مسئول اصلی شکست در جنگ ۳۳ روزه معرفی و در مورد عملکرد وی اینگونه نتیجهگیری کرد که: «اولمرت در جنگ ۳۳ روزه نقش یک رهبر منفعل تحت نفوذ ارتش اسرائیل را ایفا و مسئولیت اداره جنگ را به ارتش واگذار کرد، در حالی که طبق قانون مسئولیت اداره جنگ بر عهده شخص نخست وزیر بود.»
با کناره‌گیری اولمرت از نخست وزیری، بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۰۹ به قدرت رسید و همچنان نیز پست نخست وزیریرژیم صهیونیستی را بر عهده دارد، اگرچه موقعیت وی به شدت متزلزل شده به نحوی که پس از انتخابات زودهنگام آوریل ۲۰۱۹ موفق به تشکیل کابینه نشده و قرار است دومین انتخابات کنست طی تنها ۶ ماه در سپتامبر ۲۰۱۹ برگزار شود. نکته حایز اهمیت این است که نتانیاهو طی ۱۰ سال اخیر بارها تلاش کرد شکست اولمرت و رژیم صهیونیستی در جنگ ۳۳ روزه علیه حزب الله لبنان را با پیروزی علیه گروه‌های مقاومت فلسطین جبران کند و اقتدار نظامی رژیم صهیونیستی را بازگرداند، اما نتانیاهو نیز نه تنها در دستیابی به این هدف موفقیتی نداشته بلکه کابینه وی نوامبر ۲۰۱۸ پس از شکست در جنگ ۴ روزه علیه باریکه غزه فروپاشید و وی مجبور به برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی شده است. این موضوع نشان می‌دهد که جنگ علیه گروه‌های مقاومت بر سیاست و قدرت در داخل سرزمین‌های اشغالی نیز تأثیرگذار است و نقطه آغاز این تأثیرگذاری نیز به جنگ سال ۲۰۰۶ باز می‌گردد.
نتیجهگیری
بدون شک جنگ ۳۳ روزه یک نقطه عطف مهم در تحولات غرب آسیا است. اول اینکه، شکست‌ناپذیری ارتش رژیم صهیونیستی را باطل کرد. دوم اینکه، با انهدام تانک مرکاوا باور به توان نظامی برای مقابله با تجهیزات مدرن رژیم صهیونیستی و آمریکا را ایجاد و نهادینه کرد. سوم اینکه، جنگ ۳۳ روزه سبب شکلگیری ژئوپلتیک مقاومت در منطقه غرب آسیا شد، به نحوی که بازیگران محور مقاومت اکنون تکثیر شده‌اند. چهارم اینکه، حفظ نظام سوریه در جنگ تروریستی که اتباع ۸۰ کشور با حمایت محور غربی – عربی – عبری در آن حضور داشتند، پیروزیهای سیاسی در عرصه انتخابات در لبنان و عراق و همچنین سرنگونی پهپاد آمریکایی «گلوبال هاوک» تداوم موفقیتهایی است که از جنگ ۳۳ روزه آغاز شد.
