به گزارش فرهنگ سار، این تصمیم پادشاه سابق اسپانیا در پی آغاز تحقیقاتی درباره وی در خصوص فساد و دریافت اموال از عربستان سعودی اتخاذ شده است؛ ضمن اینکه خوان کارلوس اول با ارسال نامه‌ای به فرزندش «فیلیپ ششم» پادشاه کنونی اسپانیا، هدف از این تصمیم را جلوگیری از تاثیر منفی این پرونده بر «آرامش فرزندش در اجرای وظایف پادشاهی» عنوان کرده است.
بر اساس این پرونده، تحقیقات قضایی با هدف بررسی وقایع ژوئن سال ۲۰۱۴ میلادی (تیر ماه ۱۳۹۳) و یافتن سرنخ‌هایی در اثبات دریافت رشوه خوان کارلوس اول در ازای قرارداد ساخت خطوط قطار سریع‌السیر «پرنده بیابان» است که دو شهر مدینه و مکه را در عربستان سعودی به هم متصل می‌کند.
تحقیقات دیوان عالی اسپانیا پس از آن آغاز شد که یکی از زنانی که با پادشاه پیشین اسپانیا رابطه داشت، در این باره افشاگری کرد. پس از آن نیز یک روزنامه سوئیسی اعلام کرد که خوان کارلوس، برای انجام یک معامله ۱۰۰ میلیون دلار از ملک عبدالله، پادشاه پیشین عربستان دریافت کرده است.
روزنامه اسپانیایی ال موندو همچنین فاش کرد که «خوان کارلوس» پادشاه سابق اسپانیا از «حمد بن عیسی بن سلمان آل خلیفه» شاه بحرین نیز رشوه دریافت کرده است؛ طبق این گزارش، شاه بحرین مبلغی حدود ۱.۷ میلیون یورو (معادل ۱.۹ میلیون دلار) به حساب بانکی سوئیسی خوان کارلوس به عنوان هدیه حواله کرده است تا وجهه بحرین را که به ناقض حقوق بشر شناخته می‌شود، بهبود بخشد.
به محض انتشار این خبر، موجی از واکنش‌ها و اظهار نظرها از سوی رسانه‌ها و شخصیت‌های مختلف به راه افتاد؛ روزنامه ال پائیس در گزارشی با تیتر «لزوم فاصله گرفتن از رئیس دولت» این تصمیم خوان کارلوس اول را اقدامی مناسب در جهت جلوگیری از تاثیر منفی «مسائل شخصی» بر سیره «پادشاهی» دانست و نوشت: صرفنظر از هرگونه قضاوت پیرامون انگیزه‌های پشت پرده این تصمیم، به نظر می‌رسد این فاصله گرفتن، پاسخ مناسبی در جهت حفظ ثبات سیاسی، اعتبار دولت و چشم انداز تاریخی سلطنت در کشور است.
ال پائیس همچنین با اشاره به بحران بهداشتی و اقتصادی گسترده حاکم بر اسپانیا نوشت: بی شک فراموش کردن سابقه نیک خوان کارلوس پس از حکومت دیکتاتوری «ژنرال فرانکو» و هدایت کشور به سمت دموکراسی، کار ساده ای نخواهد بود؛ ضمن آنکه پرداختن به این موضوع در شرایطی که کشور بیش از هر زمان دیگر به حفظ ثبات و تقویت قوای خود برای مواجهه با بحران بهداشتی و اقتصادی نیازمند بوده، به معنای شانه خالی کردن از مسئولیت است.
نشریه ال موندو نیز در گزارشی با تیتر «نکات کلیدی بیانیه خوان کارلوس» نوشت: سال نحس پادشاهی اسپانیا در آوریل ۲۰۱۲ (فروردین سال ۱۳۹۱) و هفت هزار و ۶۰۰ کیلومتر دورتر از کاخ سلطنتی در «بوتسوانای آفریقا» آغاز شد؛ درست زمانی که اسپانیا با وضعیت نامساعد اقتصادی و نرخ بالای بیکاری دست و پنجه نرم می‌کرد و سفر تفریحی و پر هزینه خوان کارلوس اول به بوتسونا برای شکار فیل خبرساز شد.
به نوشته ال موندو سفر افشا شده پادشاه سابق نمونه ای از «اقدامی غیر مسئولانه در بدترین زمان ممکن» بود که مجموع هزینه‌های صرف شده برای انجام آن، بیش از در آمد سالانه اکثر شهروندان اسپانیایی تخمین زده شد.
جنجال تصمیم پادشاه سابق اسپانیا با موجی از اظهار نظرهای متناقض از سوی سیاستمداران این کشور در صفحات توئیتر نیز همراه شد؛ «ایسابل دیاز آیوسو» رئیس ایالت خودمختار مادرید در صفحه خود نوشت: این کار خوان کارلوس اول اقدامی تاریخی ست، مردی که بهترین سال‌های دموکراسی را به او مدیونیم. در نقطه مقابل اما «پابلو ایگلسیاس» معاون دوم نخست وزیر اسپانیا نوشت: فرار به خارج از کشور خوان کارلوس، رفتاری غیر شرافتمندانه از سوی رئیس پیشین دولت است؛ با احترام به حقوق شهروندی و دموکراسی اسپانیایی، خوان کارلوس باید در مقابل مردم جوابگو باشد.
پرداخت رشوه؛ سنت متداول عربستان سعودی
مرور برخی دردسرها و جنجال‌های مطرح شده علیه دولتمردان و سیاسیون اروپایی به دلیل سوءاستفاده از جایگاه خود در رانت و اخذ رشوه، نگاه‌ها را به سمت عربستان سعودی می‌کشاند که سالهاست در پیشبرد امورات خود از جمله قراردادهای اقتصادی تا همگرایی سیاسی، با دلارهای نفتی رشوه‌های سنگینی را پرداخت کرده‌اند.
بر اساس گزارش‌های منابع رسانه‌ای اروپا، ارتکاب جنایت‌های جنگی در یمن و همدستی با گروه‌های تکفیری و افراطی، نقض حقوق‌بشر، قتل جمال خاشقجی نویسنده منتقد سعودی و رسانه‌ای شدن این جنایت‌ها به جای اینکه عربستان سعودی را به سمتی بکشاند که از این جنایت‌ها دست بردارد، مقام‌های سعودی را بر آن داشته است که به فکر روابطی فریبکارانه باشند و با استفاده از اموال هنگفتی که در این زمینه پرداخت می‌کنند در پی منحرف کردن افکار عمومی برآیند؛ عربستان سعودی می‌خواهد با پرداخت پول‌های هنگفت چهره خود را در فرانسه و بروکسل و واشنگتن بهبود بخشد.
شبکه تلویزیونی العالم پیشتر در گزارشی اعلام کرد عربستان سعودی تلاش می‌کند با پرداخت پول چهره مخدوش خود را در اروپا بهبود بخشد، اما به منزوی‌ترین کشور جهان تبدیل شده است.
در همین راستا تارنمای مولتی ناسیونال فرانسه نیز در مقاله ای نوشت: نظام عربستان برای بهبود وجهه خود که به خاطر جنگ یمن و پرونده حقوق بشر خدشه‌دار شده، به گروه‌های لابی و شرکت‌های ارتباطی متوسل شده است.
نویسنده این مقاله اعلام کرد شرکت ارتباطی «پوبلسیس» روند بهبود وجهه نظام عربستان در سطح جهانی را در ازای پول‌های هنگفت برعهده دارد. این شرکت معروف فرانسوی مهم‌ترین گروه لابی در دست نظام عربستان در سطح بین‌المللی است.
پرداخت رشوه عربستان به پادشاه سابق اسپانیا در حالی در این کشور اروپایی دردسر ساز شده که این ترفند، سنت قدیمی و متداول ریاض در پیشبرد اهدافش و همچنین در جهت همسو ساختن کشورها با سیاست های ریاض است.
روابط اسپانیا با عربستان سعودی در زمینه‌های اقتصادی و نظامی دارای سابقه طولانی است؛ فروش تجهیزات و صنایع نظامی و مهمات در سال های اخیر به ریاض نمونه ای از روابط این دو کشور است؛ صادرات اسلحه به عربستان سعودی، از زمانی که عربستان سعودی در مارس ۲۰۱۵ در جنگ یمن دخالت کرد و در راستای این جنگ میلیون ها نفر کشته و آواره شدند، بسیاری از نهاد ها و سازمان های غیر دولتی از اسپانیا خواستند که صادرات سلاح به ریاض را متوقف کند.
