به گزارش فرهنگ سار، حمایت همه جانبه برای توانمندسازی و ارتقای وضعیت زنان سرپرست خانوار در کشور به ویژه در استان گلستان موثرترین ابزار مصونیت آنان از آسیب های اجتماعی در جامعه است.
به اعتقاد شماری از کارشناسان توجه ویژه به توانمندسازی و ارتقای وضعیت زنان سرپرست خانوار در سرنوشت اجتماعی آنان تاثیر عمیقی دارد و از بروز انواع آسیب های اجتماعی پیشگیری می کند و زیربنای پاسخگویی این نیاز برنامه ریزی ویژه دولت عدالت محور سیزدهم است.
به تاکید صاحبنظران امر، با توجه به روند افزایشی جمعیت آمار زنان سرپرست خانوار در کشور، هرگونه اقدام و اهتمام سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در راستای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار سبب سرعت‌بخشی آهنگ توسعه جامعه و کاهش آسیب های اجتماعی می‌شود.
براساس سرشماری سال ۹۵، آمار زنان سرپرست خانوار در کشور به بیش از سه میلیون نفر با میانگین سنی ۴۰ سال رسید که این آمار بیش از ۱۲ درصد از جمعیت کل خانوارهای کشور را در بر می گیرد. این رقم در استان گلستان افزون بر ۵۰ هزار نفر هستند.
چشم امید زنان سرپرست خانوار گلستانی به چتر حمایتی دولت
در همین پیوند کارشناس مشاوره و آموزش خانواده اداره کل کمیته امداد استان گلستان گفت: زنان سرپرست خانوار از گروه های محروم و آسیب پذیر جامعه هستند که با ایفای چندین نقش از جمله تامین اشتغال و معاش خانواده، حمایت و تربیت فرزندان، داشتن روابط اجتماعی، مقابله با مشکلات و بحران های زندگی از حیث مادی، عاطفی، اجتماعی و روانی در معرض خطر، آسیب ها و تنش های فراوانی هستند.
لیلا شریفی در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ سار اظهارداشت: برای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار نیازمند توجه به وضعیت جسمی، روانی، خانوادگی و همچنین توانایی زنان در بهره مندی از آموزش و مهارت آموزی چون درصد بالایی از این زنان تحصیلات و مهارت کافی ندارند.
وی بیان کرد: مشارکت نکردن زنان در برنامه های توانمندسازی به علت عدم اعتماد به نفس، هزینه مسافت، ترس از شکست، فراز و نشیب وام، اجبار به خانه نشینی، حاشیه نشینی، طرد شدگی و فقدان حمایت اجتماعی، عاطفی و امنیتی اطرافیان است.
ضرورت افزایش سرعت توانمندسازی زنان سرپرست خانوار
این کارشناس مشاوره ادامه داد: سرعت ورود زنان سرپرست خانوار از سرعت توانمندسازی آنان کمتر است چون استان نقشه مهندسی و اعتبارات لازم برای توانمندسازی این قشر ندارد.
شریفی یادآور شد: اجرای برنامه توانمندسازی زنان نیازمند فعالیت مشترک دستگاه های دولتی و خصوصی است ولی در زمان حاضر هر دستگاه به صورت مستقل و با توجه به شرایط و اسناد بالادستی خود فعالیت می کند.
وی اظهارداشت: با توجه به تورم اقتصادی و هزینه های زندگی زنان سرپرست هم اکنون نیاز به برنامه های بازتوانی و اشتغال در چرخه نهادها و سازمان های حمایتی است.
کارشناس مشاوره و آموزش خانواده اداره کل کمیته امداد گلستان گفت: زنان سرپرست خانوار در کشورهای در حال توسعه علاوه بر مشکلات اقتصادی فراوانی که دارند با پیشنهادات نامطلوب مردان و سوء استفاده از آن ها در جامعه و افزایش مشکلات روحی و روانی هم روبرو هستند که با تمرکز برنامه ریزی شده دولت مردان بر توانمندسازی این قشر آزادی فعالیت را برای آنها و فرزندانشان ارمغان خواهند داشت.
دولت گامهای مهمی می تواند بردارد
شریفی تاکید کرد: دولت سیزدهم برای توانمندسازی زنان با تمرکز بر آموزش، مشاوره، مهارت آموزی و اشتغال، رفع مشکلات بیمه و ارائه برنامه های فرهنگی تا حدود زیادی می تواند برای حفظ کرامت و منزلت زنانی که صدایشان تاکنون به جایی نرسیده است با عدالت محوری گام های ارزنده ای برای ارتقای وضعیت آن ها بردارد.
فشارهای اقتصادی
مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) استان گلستان در این ارتباط به خبرنگار فرهنگ سار گفت: زنان سرپرست خانوار به کسانی گفته می شود که مسئولیت تامین تمام یا بخشی از هزینه های زندگی یا نحوه هزینه کردن درآمدهای زندگی را بر عهده دارد.
عیسی بابایی افزود: زنان سرپرست خانوار به چهار دسته تقسیم می شود، زنانی که همسرشان فوت کردند، زنانی که از همسرشان جدا شدند، زنانی که همسرشان به هر دلیلی (بیماری، از کار افتادگی، زندان و) قادر به تامین هزینه های زندگی نباشد و دختران مجردی که به سن تجرد قطعی رسیدند.
۴۳ هزار زن سرپرست خانوار در گلستان
وی با اشاره به حمایت بیش از ۴۳ هزار زن سرپرست خانوار در کمیته امداد استان یادآور شد: این نهاد خدمات مختلفی درقالب پرداخت کمک معیشت ماهانه، درمان، فرهنگی وتحصیلی، اشتغال، مسکن، حقوقی، تسهیلات وام قرض الحسنه و خدما ت بیمه های اجتماعی، کمک هزینه ازدواج مجدد، تسهیلات معافیت و نظام وظیفه برای فرزندان و همچنین خدمات مشاوره ای به زنان سرپرست خانوار ارائه می کند.
وی تصریح کرد: بالاترین تعداد زنان سرپرست خانوار در شهرستان گنبد کاووس با سه هزار و ۹۴۳ خانوار و کمترین آن در شهرستان گمیشان با ۹۱۷ خانوار می باشند.
وی اضافه کرد: بیشترین علت تحت حمایت زنان سرپرست خانوار ناشی از فوت سرپرست با ۲۹ هزار و ۷۶۲ خانوار، طلاق ۱۱ هزار و۲۰۱ خانوار و تعداد ۱۲۹۵ خانوار بدلیل زندانی بودن سرپرست و مابقی نیز جزو سایر علل حمایتی هستند.
وی با اشاره به مشکلات عدیده زنان سرپرست برای تامین مخارج زندگی افزود: یکی از سیاستهای مهم این نهاد توانمندسازی در حوزه های مختلف است و همواره تلاش می کنیم تا با ارائه خدمات مطلوبتر و ایجاد آموزش های مهارت آموزی به این مهم دست یابیم.
بابایی تاکید کرد: با وجود سرمایه گذاری برای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار با عواملی مانند نبود مهارت های لازم جهت کسب و کار، تمایل به مشاغل خرد خانگی و عدم سطح درآمدزایی بالا، استرس و ترس از ایجاد اشتغال و شکست آن و در نهایت عدم حمایت های بیمه ای از طرح های خود اشتغالی روبه رو هستیم.
مدیرکل کمیته امداد استان گلستان با اشاره به چالش های توانمندسازی زنان سرپرست خانوار ادامه داد: تفکر از دست دادن مستمری ماهانه، فشار اقتصادی ناشی از پرداخت اقساط ماهانه تسهیلات دریافت شده و همچنین تضامین بانک ها باعث عدم رغبت سرپرست خانوار به دریافت تسهیلات اشتغال می شود.
منتظر حمایت های ویژه دولت هستیم
وی خاطرنشان کرد: خروج از این چالش ها با ایجاد تعاونی در بازاریابی برای فروش محصولات تولید شده، ایجاد فرصت های شغلی و بومی سازی آن، ایجاد کارگروه های آموزشی و تخصصی در زمینه طرح های موردنیاز شهرستان ها، استفاده از کارشناسان مجرب و متخصص، تنفس وام های پرداختی، دریافت اقساط پلکانی، جایگزینی خدمات قرض الحسنه بجای خدمات بلاعوض، کمک شایانی به تحقق توانمندسازی این خانواده ها می کند.
بابایی بیان کرد: توانمندسازی زنان سرپرست خانوار تنها با ایجاد اشتغال قابل حل نبوده و می بایستی حمایت های بیشتری را در دستور کار قرار داد.
وی اظهارداشت: طرح توانمندسازی زنان سرپرست خانوار و ایجاد اشتغال پایدار از سیاستهای مهم این نهاد بوده ولی نبود ثبات بازار باعث افزایش هزینه های مددجویی واقشار کم درآمد می شود.
مدیرکل کمیته امداد گلستان همچنین گفت: در سال جاری ۲ هزار و ۶۰۱ زن سرپرست خانوار از تسهیلات وام کارگشایی و همچنین تعداد ۲۱۲۱ نفر از تسهیلات وام خود اشتغالی تاکنون بهره مند شده اند.
دولت سیزدهم آخرین بارقه امید زنان سرپرست خانوار
بابایی با اشاره به نگاه خوب و امید بخش دولت سیزدهم به زنان سرپرست خانوار بیان کرد: پیشنهاد می شود دولت سیزدهم برای رفع نیازهای اقتصادی و اجتماعی اقشار آسیب پذیر جامعه بویژه زنان سرپرست خانوار اقداماتی همچون تهیه نقشه جامع جغرافیایی طرح ها و مشاغل متنوع زودبازده کم سرمایه بر، افزایش سقف وامها با توجه به تورم موجود، تاکید به افزایش کارآمدی و درآمدزایی بیشتر طرح های اشتغالزا در قالب طرح های تعاونی، تجمعی و سازمان یافته با استفاده از فناوری نوین و پیشرفته، ایجاد سازو کارهای موثر بیمه ای به منظور تامین آتیه خانواده و حفظ سرمایه و تضمین محصولات تولیدی (بیمه طرح ها و خانواده های مشمول طرح) و بازاریابی مطمئن در جهت عرضه مطلوب محصولات و تدوین دستورالعمل برای تسهیل در دریافت تضامین بانکی بصورت گروهی و یا زنجیره ای برای مددجویان در دستور کار قرارگیرد.
مدیرکل بهزیستی گلستان هم در این ارتباط گفت: توانمندسازی فرآیندی است که به افراد یاری می رساند که از فرصت های برابر جامعه و اجتماع به درستی و موثر بهره ببرند و بر موانع تعاملی رسمی و نگرشی جامعه غلبه نمایند و دیگر در حاشیه قرار نگیرند و از شرایط تحمیلی فقر و نزول اجتماعی رهایی یابند و انسان هایی فعال و متعال در جامعه و اجتماع محلی باشند.
مشکل تامین معیشت و درآمد پایین و اشتغال
سیدمهدی حسینی در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ سار اظهارداشت: از چالش های جدی زنان سرپرست خانوار در گلستان مشکل معیشت و درآمد پایین، تامین مسکن مناسب، هزینه درمان و تحصیل، تامین هزینه آموزش فنی و حرفه ای و اشتغال زایی با سرمایه کار بلاعوض و تسهیلات کم بهره است.
وی با اشاره به چشم امید زنان سرپرست خانوار گلستانی به عدالت دولت سیزدهم تصریح کرد: امیدواریم دولت عدالت محور سیزدهم در پرداخت سرمایه کار با ارائه تسهیلات بلاعوض، پرداخت کمک هزینه درمان و مسکن، تهیه بسته حمایت غذایی با ارائه کارت و خرید از فروشگاه های زنجیره ای، پرداخت کمک هزینه تحصیلی به دانش آموزان و دانشجویان و آماده سازی شغلی مددجویان با ارایه و تسهیل زمینه های آموزش فنی حرفه ای، مهارت های زندگی و مهارت های شناختی، آموزش های تخصصی شغلی و مدیریت کسب و کار اقدامات ارزنده ای انجام شود.
مدیرکل بهزیستی گلستان خاطرنشان کرد: بیش از ۶ هزار و ۵۱۶ زن سرپرست خانوار در این استان از خدمات سازمان بهزیستی شامل دریافت مستمری، خدمات اجتماعی و مشاوره‌ای بهره‌مند می‌شوند.
حسینی افزود: علت عمده سرپرست خانوار شدن زنان در گلستان به دلیل از کارافتادگی سرپرست خانواده است و بیش از ۲ هزار و ۵۵ نفر به خاطر طلاق، هزار و ۲۹۳ نفر بخاطر فوت همسر و ۲۸ نفر هم به علت زندانی بودن سرپرست زیر پوشش هستند.
وی بیان کرد: بیشترین آمار زنان سرپرست خانوار را شهرستان گرگان و کمترین آمار را شهرستان مراوه تپه در استان گلستان دارند و در سال جاری ۳۲۰ نفر پشت نوبت ارائه خدمات هستند و تعداد ۱۸۰ نفر هم از چرخه حمایت خارج شدند.
مدیرکل بهزیستی گلستان بیان کرد: به علت عدم همکاری بانک ها در سال جاری فقط ۴۴ نفر از تسهیلات وام برخوردار شدند که نیازمند حمایت جدی در این بخش هستیم.
شماری از زنان سرپرست خانوار گلستانی در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ سار بر این امیدند که حل مشکلات دیرینه آنان فقط با همت جهادی دولت عدالت محورسیزدهم قابل پیگیری بوده و اظهار امیدواری کردند که مصون ماندن آنان از آسیب های تهدیدزای مختلف اقتصادی، حقوقی و اجتماعی به طور قطع با تدابیر ارزنده دولت برای توانمندسازی و تحت حمایت قرار دادن در سفر استانی آیت الله رئیسی مورد بررسی ویژه قرار گیرد.
هم اکنون از جمعیت ۱.۹ میلیون نفری گلستان، بیش از ۵۰ هزار زن سرپرست خانوار زیرپوشش کمیته امداد و اداره کل بهزیستی چشم انتظار حمایت در دولت سیزدهم هستند.
