خراسان رضوی با برداشت سالانه ۶۰ هزار تُن پنبه، تولیدکننده یک چهارم از کل حجم این محصول در ایران است و سبزوار به عنوان شهرستان پیشرو در کشت پنبه استان نقش مهمی در این حوزه ایفا می‌کند.
“پنبه” گیاهی بومی مناطق گرمسیری است لذا اقلیم سبزوار مستعد گسترش کشتزارهای پنبه و توسعه فعالیتها و صنایع مرتبط با آن محسوب می‌شود چنانکه امسال از ۶ هزار هکتار مزارع این شهرستان افزون بر ۱۸ هزار تُن وَش پنبه برداشت شد.
پنبه در زمره محصولات راهبردی بخش کشاورزی با کاربرد مستقیم در صنایع نساجی، روغن خوراکی و خوراک دام است لذا توجه به تکمیل زنجیره تولید تا فرآوری آن علاوه بر ارزآوری مناسب، بی‌نیاز کننده کشور از واردات محصولات این حوزه خواهد بود.
این در حالی است که نبود واحد نساجی و صنایع تبدیلی در سبزوار سبب شده محصول پنبه در این منطقه فقط پاک و تبدیل به پنبه محلوج و برای استفاده در صنایع ریسندگی و فرآوری و تبدیل آن به نخ و پارچه به دیگر مناطق کشور منتقل شود.
نبود صنایع ریسندگی، بافندگی و نساجی در سبزوار همچنین موجب شده تا کشاورزان این شهرستان توجه و انگیزه لازم را برای تداوم و گسترش کشت پنبه نداشته باشند و گاه آن را به عنوان محصولی کم‌بها تلقی کنند و همین روند، آینده کشت پنبه را در این منطقه از خراسان رضوی در ابهام قرار می‌دهد.
کارخانه ریسندگی ظرفیتی برای اشتغالزایی
رییس اداره صنعت، معدن و تجارت سبزوار در این خصوص به خبرنگار فرهنگ سار گفت: با توجه به اقلیم مناسب و افزایش تولید پنبه، این شهرستان مهیای سرمایه‌گذاری درحوزه ریسندگی است که تحقق آن علاوه بر ایجاد اشتغال، گامی در راستای اقتصاد مقاومتی محسوب می شود.
علی امیدبخش افزود: با توجه به جایگاه سبزوار در تولید پنبه علاوه بر توسعه صنعت نساجی زمینه برای ایجاد صنایع دیگر فرآوری این محصول شامل روغن کشی، خوراک دام و تولیدات بهداشتی نیز وجود دارد.
وی به فعالیت سه واحد پنبه پاک‌کنی در سبزوار اشاره و بیان کرد: در این میان جای صنایع تبدیلی برای تکمیل زنجیره تولید این محصول شامل ریسندگی، بافندگی و نساجی خالی است و در صورت تمایل بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در این بخش، فرایند صدور مجوز، آسان و تسهیلات نیز در اختیار آنها قرار داده می شود.
او ادامه داد: همچنین پیگیری شده که از ظرفیت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) برای سرمایه‌گذاری در حوزه صنایع فرآوری و تبدیلی مرتبط با پنبه شامل ریسندگی و بافندگی و صنایع مرتبط استفاده شود.
سرمایه‌گذاری در صنعت نساجی متناسب با آمایش سرزمینی
نماینده مردم سبزوار در مجلس شورای اسلامی هم گفت: یکی از شرکت‌های دانش بنیان بر مبنای پژوهش‌ها در طرح آمایش این شهرستان بر ضرورت سرمایه‌گذاری در حوزه نساجی و صنایع ریسندگی و بافندگی در این منطقه تاکید کرده است.
بهروز محبی در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ سار افزود: سبزوار از قطبهای تولید پنپه در منطقه شرق کشور است که نبود صنایع مرتبط با این محصول سبب شده عایدی زیادی نصیب کشاورزان و بهره برداران این محصول نشود.
وی گفت: سرمایه‌گذاری در صنایع ریسندگی و بافندگی در سبزوار پرجاذبه است که علاوه بر اشتغالزایی جهش اقتصادی منطقه را ارتقا می‌بخشد.
افزایش تولید پنبه در غرب خراسان رضوی
مدیر جهاد کشاورزی سبزوار نیز به خبرنگار فرهنگ سار گفت: طی سال زراعی کنونی حدود ۱۸ هزار تن پنبه از مزارع این شهرستان برداشت شد که این میزان نسبت به پارسال چهار هزار تن افزایش یافته است.
علی‌اصغر امانیان افزود: ۶ هزار هکتار از مزارع سبزوار زیر کشت پنبه است که به طور میانگین از هر هکتار ۲ هزار و ۸۰۰ تا سه تُن وَش پنبه برداشت شد.
وی ادامه داد: بارش مناسب بهاری، مدیریت مزارع، شرایط اقلیمی مناسب، کشت نشایی، استفاده از بذرهای اصلاح شده و اصول نوین زراعی برخی از عوامل افزایش تولید پنبه در سبزوار بوده است.
مدیر جهاد کشاورزی سبزوار گفت: وجود سه کارخانه پنبه پاک کنی در سبزوار سبب شده محصول برداشت شده در همین شهرستان فرآوری و سپس به دیگر مناطق فرستاده شود.
صنایع تبدیلی روزنه‌ای به کاهش بیکاری و افزایش درآمد
یک کارشناس ارشد کشاورزی هم در این زمینه به خبرنگار فرهنگ سار گفت: شهرستان سبزوار یکی از قطبهای تولید این محصول است که از زمان گذشته کارگاه‌ها و کارخانه های پنبه پاک کنی در این شهر دایر بوده است.
مرتضی ریوندی افزود: استفاده از پنبه در صنایع مختلف نساجی، روغن کشی، آرایشی و بهداشتی اهمیت این محصول را می رساند.
وی ادامه داد: با توجه به مطالب ارائه شده، ساخت صنایع تبدیلی پنبه و افزایش ارزش افزوده این محصول در شهرستان سبزوار می تواند برای کاهش نرخ بیکاری و افزایش درآمد کشاورزان راهگشا شود.
مرکز شهرستان ۳۰۶ هزار نفری سبزوار در فاصله ۲۳۷ کیلومتری غرب مشهد واقع است که ۷۸ هزار نفر از جمعیت سبزوار در ۲۲۲ روستای این شهرستان سکونت دارند.
۲۰ هزار بهره‌بردار در ۵۴ هزار هکتار زمین زراعی و ۱۹ هزار هکتار عرصه باغی شهرستان سبزوار فعالیت دارند. گندم، جو، پسته،پنبه و زعفران از مهمترین محصولات کشاورزی سبزوار محسوب می‌شوند. هفت هزار هکتار سطح زیر کشت “وش پنبه” در سبزوار، رتبه نخست تولید این محصول را در خراسان رضوی به این شهرستان داده است.
