به گزارش فرهنگ سار، دیروز (جمعه پنجم دی) روز تلخی برای کوه‌های شمال تهران بود. ریزش بهمن، سرما و کولاک شدید بسیاری از کوه‌نوردان را گرفتار کرد و هشت کشته و مفقودی و تعداد زیادی مصدوم نیز برجا گذاشت. با گذشته یک روز از حادثه، هنوز عملیات امداد و نجات ادامه دارد و سرنوشت تعدادی از نفرات مفقودشده مشخص نیست.
رضا زارعی رییس فدراسیون کوه‌نوردی در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ سار درباره این حادثه و حاشیه‌های آن توضیحاتی داد که در زیر می‌خوانید:
تعداد کشته‌شدگان، مفقودین و مصدومین حوادث دیروز مشخص شده است؟
تا ظهر شنبه، کشته‌شدن پنج نفر و مفقودی سه تن قطعی شده است. تعداد مصدومین هم با توجه به اینکه بیشتر آنها به صورت سرپایی درمان شدند مشخص نیست و در لیست جمعیت هلال احمر هم درج نشده است.
فدراسیون کوه‌نوردی از چهارشنبه درباره شرایط آب و هوایی روزهای پایانی هفته هشدار داده بود. با این وجود چنین حادثه‌ای رخ داد. علت چه بود؟
شرایط روز جمعه در این سال‌ها استثنایی بود. به طور معمول، سرما و باد شدید در ارتفاعات بالا وجود دارد و فقط کوه‌نوردانی به آن روبرو می‌شوند که تجربه و تجهیزات کافی دارند. اما دیروز سرما و باد در ارتفاع پایین نیز بسیار زیاد بود و به همین دلیل بسیاری از افرادی که فقط گردشگر هستند و آمادگی کافی ندارند غافلگیر شدند. بیشترین حادثه در کلکچال رخ داد که کوه مرتفعی نیست. بیشتر کشته‌شدگان و مفقودین روی گردنه یا بین اردوگاه تا گردنه کلکچال دچار حادثه شدند که در شرایط عادی منطقه خطرناکی به حساب نمی‌آید. افرادی در این مناطق حضور داشتند که تجهیزات کافی نداشتند و به صورت انفرادی صعود کرده بودند. این حادثه نتیجه دست کم گرفتن کوهستان بود.
نکته دیگری هم در این زمینه وجود دارد. از تابستان قابل پیش‌بینی بود که با توجه به تعطیلی مراکز ورزشی به دلیل گسترش ویروس کرونا، بسیاری از مردم برای اینکه ورزش کنند به کوهستان و طبیعت روی می‌آورند. فدراسیون درباره این موضوع هشدار داده بود. در هفته‌های گذشته هم تعداد کسانی که در کوه‌های شمال تهران حضور داشتند بسیار زیادتر از معمول بود. بسیاری از این افراد هم با لباسی که در شهر می‌پوشند راهی کوهستان می‌شوند که نشان می‌دهد به هیچ وجه آمادگی و اطلاعات کافی ندارند. وقتی توفان آغاز می‌شود به این نگاه نمی‌کند که شما کوه‌نورد حرفه‌ای هستید یا نه.
تعطیلی موقت تله‌کابین توچال هم باعث شد حدود ۱۰۰ نفر در منطقه گرفتار شوند. عملکرد تله‌کابین چطور بود؟
هفته گذشته ۲ بار از تله‌کابین استفاده کردم و از نزدیک دیدم که مسوولین آن به درستی پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کردند و ظرفیت‌سنجی لازم هم برای اینکه چه تعداد از افراد با تله‌کابین به ارتفاع بروند انجام می‌شد. تعطیلی دیروز هم بر اساس قوانین و با توجه به سرعت باد بود. تله‌کابین کار خود را به درستی انجام داد و بیشترین ایراد از سوی مردمی است که از مناطق مختلف به ارتفاعات صعود می‌کنند، به امید بازگشت با تله‌کابین. نمی‌توانیم از تله‌کابین ایراد بگیریم. شرایط منطقه به قدری سخت بود که هلال احمر دستور تخلیه منطقه را داده بود و حتی در منطقه‌ای مثل اردوگاه کلکچال به مراجعین اجازه صعود داده نمی‌شد اما متاسفانه مسیرهای صعود قابل کنترل نیست. مردم هم توصیه‌ها را نادیده گرفتند و چنین حادثه‌ای رخ داد.
من ۲ هفته قبل از تله‌کابین توچال استفاده کردم و خبری از «ظرفیت‌سنجی» که شما از آن حرف می‌زنید نبود.
حرف شما درست است. ۲ هفته پیش تذکراتی به تله‌کابین توچال داده شد و این مسائل رعایت شد. خودم ۲ هفته قبل مجبور شدم از ایستگاه پنج پیاده بازگردم چون تجمع افراد بسیار زیاد بود. اما در هفته اخیر که ۲ بار به تله‌کابین رفتم همه پروتکل‌ها رعایت می‌شد.
دیروز یکی از بدترین حوادث کوه‌نوردی رخ داد و تعداد زیادی از مردم درگیر آن شدند. با این وجود آخرین خبر سایت فدراسیون کوه‌نوردی مربوط به چهارشنبه است. فدراسیون خود را ملزم به اطلاع‌رسانی در این زمینه نمی‌داند؟
هدف فدراسیون، کوه‌نوردی سالم است. نمی‌توانید از فدراسیون به‌عنوان یک مرجع ورزشی توقع داشته باشید که بار منفی به جامعه تزریق کنیم. ما اجازه نداریم که در سایت یک مرجع ورزشی تعداد کشته‌شدگان را درج کنیم. به‌موقع هشدار داده بودیم اما پس از بروز حادثه دیگر نمی‌توانیم آن هشدارها را تکرار کنیم.
شاید یکی از عوامل بروز حوادثی مثل اتفاقات دیروز، کوه‌نوردانی هستند که در قالب گروه‌های بدون مجوز و تجربه کافی راهی کوهستان می‌شوند.
درحال حاضر بسیاری از گروه‌ها در شبکه‌های اجتماعی فعال هستند و از مردم پول می‌گیرند و آنها را به کوه می‌برند. در یک گروه کوه‌نوردی حداکثر ۱۲ نفر با یک مربی باید حضور داشته باشند اما در بسیاری از گروه‌ها این موضوع رعایت نمی‌شود. اگر مردم به سلامتی خود علاقه دارند باید از طریق باشگاه‌های دارای مجوز کوه‌نوردی کنند. هرکسی که از منیریه لباس‌های شیک و رنگارنگ خرید کوه‌نورد نیست. با این شرایط باشگاه‌ها هم دچار مشکل می‌شوند. در حال حاضر اعتماد مردم به فضای مجازی بیشتر از باشگاه‌ها شده است.
در هفته‌های پیش رو ممکن است دوباره چنین اتفاقاتی تکرار شود؟
این تازه هفته اول زمستان بود. در سراسر کشور، بسیاری از شهرهای بزرگ در دامنه کوه‌ها قرار دارد و هر هفته تعداد زیادی از مردم به کوهستان می‌روند. اتفاق دیروز هشداری بود که اگر کوهستان و زمستان را جدی نگیریم باید منتظر عواقب آن نیز باشیم.
