به گزارش خبرنگار فرهنگی فرهنگ سار، نشست خبری جشنواره «هنر زنده است» امروز سه شنبه (۲۳ دی‌ماه) با حضور بهروز غریب‌پور (رییس شورای سیاست‌گذاری و دبیر بخش تئاتر)، مازیار رضاخانی (مدیر جشنواره و عضو شورای سیاست‌گذاری)، کمال تبریزی (دبیر بخش سینما)، فردین خلعتبری (دبیر بخش موسیقی)، سیف‌الله صمدیان (نماینده بخش دیجیتال آرت) و حضور مجازی محمود کلاری (دبیر بخش دیجیتال آرت) و رضا کیانیان عضو شورای سیاست‌گذاری در پردیس تئاتر باغ کتاب تهران برگزار شد.
هدف ما ارتباط تعاملی با مخاطب است
بهروز غریب‌پور در ابتدای این نشست با اشاره به دیدار روز گذشته خود با وزیر فرهنگ گفت: نکته فوق‌العاده‌ای که در این دیدار برای آقای صالحی وجود داشت این بود که بخش خصوصی بدون تکیه بر احکام انتصابی و پیشگام شدن یک وزارتخانه خاص، به صورت خودجوش یک جشنواره را راه‌اندازی کرده است. ما سعی کردیم در این دوران سخت و مسدود کننده آستین بالا بزنیم و کاری را بکنیم که فضای هنری نیاز دارد.
همانطور که می‌دانید تماشاخانه‌ها و سالن‌های سینما تعطیل‌اند و پل‌های پیش روی ما خراب شده و یا پل‌هایی که قابل اتکا به نظر می‌رسد، سست است. در این شرایط تجربه جدیدی را آغاز کردیم. اسفند سال گذشته آقای مازیار رضاخانی که فردی باتجربه در راه‌اندازی جشنواره‌های غیر دولتی است پیشنهاد این جشنواره را به من داد و از آن زمان مشغول بودیم تا نهادی را در بخش خصوصی با حمایت معنوی وزارت ارشاد راه‌اندازی کنیم. این جشنواره جامع حرکتی است که از درون خانواده هنرمندان برخاسته و امیدوارم شما در پوشش خبری آن کمک کنید تا موفق شویم.
غریب‌پور همچنین با اشاره به اثرگذاری رسانه‌ها در پخش خبر فراخوان این جشنواره گفت اولین شرکت کننده ما که ثبت نام کرد، دخترخانمی از سیستان و بلوچستان است که با یک انیمیشن شرکت کرد.
وی یادآور شد: هدف ما ارتباط تعاملی با مخاطب است.
عدم نمایش خیلی از فیلم‌ها، سوء تفاهم است
کمال تبریزی(دبیر بخش فیلم جشنواره) نیز در ادامه این نشست گفت: ما و گروه دوستانی که در این جشنواره حاضر هستند، همه در حال انجام کاری هستیم که فکر می‌کنم نتیجه آن نسبت به جشنواره‌های دیگر متفاوت باشد. تمرکز ما در بخش سینما روی جوان‌هاست. استعدادهایی که شاید نتوانند در جشنواره‌های دیگر دیده شوند. البته این به معنای آن نیست که کسان دیگر نمی‌توانند در این رویداد شرکت کنند. ما قطعا حضور پیشکسوتان را هم پذیرا هستیم.
سعی ما این است که کمتر به رقابت بپردازیم و بیشتر روی بررسی فیلم‌ها تمرکز کنیم. این جشنواره فرصتی برای نمایش آثار است. اخیرا بعد از سال‌ها مشخص شد که یکی از فیلم‌های من نباید به توقیف می‌رفت. در صورتی که اگر فرصت نمایش به آن داده می‌شد این همه سال توقیف نمی‌شد. عدم نمایش خیلی از فیلم‌هایی که توسط هنرمندان ساخته می‌شود، سوء تفاهم است. ما باید به فیلم‌ها امکان نمایش دهیم تا بتوانند که حرف خود را مطرح کنند.
جشنواره‌ای برای دیده شدنِ دیده نشدگان
رضا کیانیان عضو شورای سیاست‌گذاری جشنواره در ادامه با اشاره به دلیل پیوستن خود به جشنواره هنر زنده است گفت: این جشنواره اجازه می‌دهد کسانی واردش شوند که هیچ وقت دیده نمی‌شوند. چقدر گروه زیرزمینی موسیقی داریم که هیچ کار خلافی انجام نمی‌دهند و بیخودی اسم‌شان زیرزمینی شده؟ یا چه تعداد بچه‌های جوان تئاتر در شهرستان داریم که جایی جز جشنواره فجر برای دیده شدن ندارند؟ یا بچه‌های جوانی که فیلم کوتاه می‌سازند و دیده نمی‌شوند.
جز این طیف بزرگ، بخش دیگری به نام دیجیتال آرت هم وجود دارد که کارهای بسیار زیاد و خوبی در آن انجام می‌شود. آنها که هیچ جایی برای دیده شدن‌شان وجود ندارد. من به این دلیل به این جشنواره پیوستم چون اینجا جایی است که آنهایی که نمی‌توانند دیده شوند، فرصت دیده شدن دارند.
اگر مطبوعات نباشند جشنواره‌ای شکل نمی‌گیرد
فردین خلعتبری در ادامه مراسم گفت: وقتی در جمعی وارد می‌شوید و می‌بینید که دغدغه‌های شخصی شما با اهداف بقیه همسو است کفایت می‌کند تا شما همه چیز خود را بگذارید و برای آن تلاش کنید.
او در ادامه با اشاره به نقش رسانه‌ها در دیده شدن این رویداد عنوان کرد: اگر مطبوعات نباشند جشنواره‌ای شکل نمی‌گیرد. به عنوان مثال ما در بخش موسیقی منتقدهای کمی داریم. در صورتی که حضور خبرنگاران و منتقدان به شدت می‌توانند در موسیقی تاثیرگذار باشند.
موسیقی غیر مجاز وجود ندارد و جشنواره هنر زنده است به سمتی می‌رود که همه موسیقی‌ها بتوانند خودشان را عرضه کنند. در عرصه موسیقی حرفه‌ای متاسفانه رقابت اتفاق نمی‌افتد. در صورتی که افراد حرفه‌ای در حوزه‌های دیگر وارد جشنواره‌های مختلف شده و به راحتی با جوان‌ها به رقابت می‌پردازند. اما افراد حرفه‌ای در موسیقی زیاد راغب به رقابت به این صورت نیستند. ما برای اینکه از حضور هنرمندان جوان ولی حرفه‌ای در این جشنواره محروم نشویم، یک بخش غیر رقابتی نیز در این رویداد خواهیم داشت.
دیجیتال آرت، هنر هشتم
سیف‌الله صمدیان نماینده بخش دیجیتال آرت و از اعضای شورای سیاست‌گذاری جشنواره سخنور بعدی این مراسم بود که بیان کرد: من می‌خواهم یک کار غیرمجاز جهانی کنم و اسم هنر هشتم را برای دیجیتال آرت بگذارم. چه بخواهیم و چه نه، دیجیتال آرت جای خود را در هنر باز کرده و همه رشته‌های قبل خودش را در دل خود دارد، اما با رویکرد و بازدهی جدید و برای همین خیلی خوشحالم که این اتفاق افتاد و این حرکت کاری کرد که در اولین دوره جشنواره دیده شود. امیدوارم همه کمک کنید تا جشنواره با همه کمبودهایش ادامه‌دار شود.
امیدوارم این گروه انگیزه‌شان بیشتر شود چون هیچ کجای جهان چنین اتفاقی نیفتاده و امیدوارم ایران جایی باشد که این اتفاق را شروع می‌کند و ادامه‌دار باشد.
کرونا ما را از هم و از هنر دور کرد
در ادامه این نشست محمود کلاری در ویدئویی کوتاه که برای حضار پخش شد گفت: به نظرم می‌رسد حضور مجازی من در مراسم امروز به ذات این جشنواره نزدیک‌تر است. امیدوارم بتوانیم چشم در چشم باهم ملاقات داشته باشیم و شر این بیماری کنده شود و زمینه برای ارتباط‌مان فراهم شود.
این بیماری ما را از هم دور کرد خاصه در هنر. این جشنواره تلاشی برای ایجاد فضایی است که کار هنرمندان از این طریق به سمع و نظر بقیه برسد و دیگران با محصولات فکری این عزیزان ارتباط برقرار کنند و امیدوارم باهم بتوانیم جشنواره کم‌نقصی را برگزار کنیم. هرچند که دور اول آن و با تنوع بسیار است و مشکلاتش طبیعتا کم‌کم پدیدار خواهد شد. پدیده تازه به دوران رسیده دیجیتال آرت هم در آن برگزار می‌شود که امیدوارم در دوره‌های بعدی خود را بتواند اصلاح کند.
کلاری با بیان اینکه بسیار خوشحال و مفتخرم که دوستانم مثل کامبیز درم‌بخش، ابراهیم حقیقی، سیف‌الله صمدیان و آزاده اخلاقی داوری این بخش دیجیتال آرت را پذیرفتند، گفت: تلاش می‌کنیم که نتیجه خوبی حاصل شود گرچه دور اول جشنواره مشکلاتی دارد و در مسیر حرکتش خود را اصلاح خواهد کرد.
هنر زنده است
مازیار رضاخانی مدیر جشنواره هنر زنده است در ادامه این نشست گفت: یکی از جذاب‌ترین بخش‌های هر جشنواره‌ای گفتگوی میان دست‌اندرکاران جشنواره و فعالین رسانه‌ای است. جایی که می‌تواند نقطه اوج باشد که به قلم خبرنگاران و منتقدان بستگی دارد. در بخش سینما برنامه‌ریزی که با آقای کمال تبریزی داشتیم، این بود که از ۱۱۰ چهره منطبق از اهالی رسانه دعوت کردیم که بیایند و جایزه ویژه‌ای را به فیلم برگزیده خودشان بدهند.
برای اولین بار است که دبیرخانه جشنواره با هنرمندان تماس می‌گیرند. دبیرخانه مستقیما با هنرمند تماس گرفته و از او دعوت می‌کند تا در جشنواره ما حاضر باشد. همین موضوع نشان می‌دهد که هنر زنده است. امیدواریم که این رویداد تاثیر خودش را بگذارد.
آخرین رویداد فرهنگی قرن
پیش از شروع پرسش و پاسخ خبرنگاران، بهروز غریب‌پور یادآور شد: این جشنواره که در اسفندماه سال جاری برگزار می شود آخرین رویداد فرهنگی قرن است و امیدوارم در جهان سرشار از ناامیدی بتوانیم امید بیافرینیم.
فردین خلعتبری درباره حضور شرکت‌کنندگان خانم در بخش موسیقی این جشنواره گفت: شرکت‌کنندگان خانم به صورت گروهی در جشنواره شرکت می‌کنند. در واقع آثار باید به صورتی باشد که همه صداها در خدمت یک جریان باشد و تک‌خوانی وجود ندارد. برای این کار رپرتوآرهای کمی وجود دارد. چون کار سختی است. از همکاران خواهش کردم که در صورت مراجعه افراد برای آنها قطعه بنویسند.
به خاطر محدودیت‌هایی که وجود دارد، این راهی بود تا خانم‌ها نیز بتوانند در جشنواره شرکت کنند و منع قانونی برای شرکت آنها وجود نداشته باشد. همچنین باید بگویم هیچ محدودیتی برای ارائه سبک‌های مختلف از طرف شرکت‌کنندگان وجود ندارد و افراد می‌توانند در هر سبکی کارهای خود را ارائه دهند.
بهروز غریب‌پور نیز درباره چگونگی شرکت آثار تئاتر در جشنواره توضیح داد: نکته فوق‌العاده‌ای که در این رویداد داشتیم این بود که بیش از ۹۰ درصد فعالیت جشنواره‌ای ما با موبایل، تبلت و ابزارهایی به این صورت انجام شده است. این کار نیز خودش نوید اتفاق تازه‌ای است. چون ما با حداقل نیرو کار خود را پیش می‌بریم. میز ما همیشه یک میز دیجیتال بوده است و در جشنواره نیز همین رویه را داریم.
تئاتری‌ها فراموش کردند که ما تله تئاتر داشتیم و در زمانی دورتر به سمت تلویزیون و سینما رفتیم. اولین انیمیشن‌های ما نمایش‌های عروسکی بوده است. در این سال‌ها هم تئاتری‌ها فراموش کردند هم تلویزیون از وظیفه خود در تولید تله تئاتر کوتاهی کرده است. در نتیجه ما احیاکننده این شکل از تئاتر در فضای مجازی هستیم. تئاتری‌ها باید صحنه را تمام کره زمین بدانند. راه‌های وصل مخاطب را نباید فراموش کنیم. اکنون صحنه بزرگ‌تری در اختیار ما قرار گرفته است. در نتیجه گروه‌ها کار خود را ضبط کرده و بعد از بررسی همه آثار کارها را معرفی می‌کنیم.
کمال تبریزی در پاسخ به سوالی درباره بحث حقوقی پخش آثار و تمهیدات اندیشیده شده در این زمینه گفت: این مسأله نمایش آنلاین به هرحال همواره با کپی‌رایت و مشکلات آن مواجه بوده است. در کشورهای آسیایی بیشتر با بحث قاچاق و دانلود غیرقانونی مواجهیم اما سه بخشی که در زمینه سینما داریم یکسری درباره فیلم‌هایی است که در دو سال اخیر نمایش عمومی داشته‌اند و در پلتفرم‌های آنلاین می‌توانیم فضا را فراهم کنیم که منتقدان و رسانه‌ها به بهترین‌های این بخش رای دهند.
تبریزی با بیان اینکه در بخش فیلم کوتاه هم در صورت تمایل صاحبان اثر امکان نمایش آنلاین آنها وجود دارد، گفت: اما در بخش مسابقه مجبوریم آن را به شکل فیزیکال در یک سالن برای داوران و گروه ۱۱۰ نفره منتقدان و اهالی رسانه نمایش دهیم. مخاطبان غیرآنلاین که به صورت فیزیکی در سالن حضور دارند محدود به این ۱۱۰ نفر خواهند بود چون محدودیت‌هایی هم در این زمینه وجود دارد امیدوارم در سال‌های آتی بتوانیم وارد قانون کپی‌رایت شویم و از شر این مشکلات هم رها شویم.
غریب‌پور هم در ادامه گفت: محل نمایش فیلم‌ها همین‌جا خواهد بود و باید از پردیس تئاتر و موسیقی باغ کتاب تشکر کنم که فرصتی را برای این کار فراهم کردند. نیما دهقانی پلتفرمی به نام هامون در آمریکا راه‌اندازی کرده که بتواند در صورت امکان بخش خارج از کشور ما را پوشش دهند.
مازیار رضاخانی هم یادآور شد: بگذارید گفته‌های آقای تبریزی را تکمیل کنم و این خبر را بدهم که فیلم‌های توقیفی برای اولین بار در این دوره می‌توانند برای آن ۱۱۰ نفر نمایش داده شوند. به‌طور مثال آقای کاهانی در این بخش ثبت‌نام کرده‌اند و البته فیلم‌ها روی پلتفرم نمی‌رود که مشکلی پیش بیاید. البته خود آقای تبریزی هم در این بخش فیلم‌شان را شرکت داده‌اند.
قرار بود هر کدام از ما یک اثرمان را به جشنواره هبه کنیم که البته در بخش غیر رقابتی شرکت دارد. مبالغی که برای جوایز در نظر گرفته‌ایم نسبت به یک جشنواره بخش خصوصی قابل توجه است و امیدوارم رقم قابل تاملی در شب عید به هنرمندان کشور اختصاص پیدا کند. سعی نکردیم با یک تندیس خودمان را خلاص کنیم و کمکی که وارد بازار کار می‌کنیم قابل تامل است.
موسیقی غیرمجاز وجود ندارد
فردین خلعتبری در ادامه این نشست درباره موانعی که در بخش موسیقی جشنواره به خاطر قوانین وجود دارد، گفت: ما درباره چیزهای حرف می‌زنیم که شدنی است. تک‌خوانی زن به هر دلیل ممنوع است اما هیچ‌جا گفته نشده که جمع‌خوانی خانم‌ها ممنوع است. این تنها کاری بود که بعد از سال‌ها سکوت توانستیم برای شنیده شدن صدای خانم‌ها انجام دهیم.
موسیقی غیرمجاز وجود ندارد و همه آثار از ارشاد مجوز می‌گیرند. شرایطی در بخش شعر به وجود می‌آید که آثار را از هم جدا می‌کند. در این جشنواره تمرکز ما بیشتر در چندنوازی است. چراکه در جشنواره «جوان» به صورت خیلی خوب روی تک نوازی تمرکز دارد و ما خواستیم تا شکل تازه‌ای داشته باشیم. علاوه بر این نیز مشکلات زیادی در چندنوازی گروه‌های موسیقی وجود دارد که ما سعی کردیم با پرداختن به آن افراد را برای بیشتر پرداختن به کارشان ترغیب کنیم.
در ادامه رضا کیانیان در پاسخ به این موضوع و با اشاره به نفس موضوع واقع‌بینی گفت: واقع‌بینی فقط به صدای خانم‌ها تمام نمی‌شود، گروه‌هایی از نوازنده و هنرمند داریم که می‌توانند اینجا دیده بشوند و واقع‌بینی این است. فیلم‌هایی را که هیچ‌کس قرار نبود ببینند حداقل ۱۱۰ نفر می‌توانند ببینند. دنبال یک جهش بزرگ نیستم و به نظرم همین هم خوب است.
یکسری بازیگر جوان همیشه به من می‌گویند ما که نمی‌توانیم در ایران خودمان را نشان دهیم اما من می‌گویم در همین ایران سالی چند کارگردان فیلم اولی و بازیگر داریم که اولین بار است بازی می‌کند؟ انشاالله پله پله جلو می‌رویم و نباید نگاه‌مان صفر و صدی باشد.
کمال تبریزی هم در پاسخ به سوالی درباره فیلم‌هایی که به نمایش درنیامده، گفت: در دوره‌های قدیمی، پروانه‌ای به نام پروانه فرهنگی و هنری صادر می‌شد که امکان حضور در سالن عمومی نداشت و این پروانه را می‌گرفت که مثلا در حضور تعداد بسیار محدودی تماشاگر اکران شود. برای گرفتن اجازه نمایش این بخش از جشنواره هم تمام فیلم‌هایی که امکان نمایش نداشتند در صورت تمایل تهیه‌کننده و کارگردان، برای این فیلم‌ها پروانه نمایش موقت در طول ۱۰ روز جشنواره و برای نمایش محدود می‌گیریم. این فیلم‌ها فقط برای ۱۱۰ نفر که اسامی مشخصی در نقد و رسانه دارند اکران می‌شود و میز تخصصی نقد و بررسی آن هم به صورت فیزیکال همانجا برگزار می‌شود.
غریب‌پور در ادامه و درباره شکل جشنواره هنر زنده است بعد از اتمام دوره کرونا گفت: مطلقا قرار نیست جشنواره را بعد از کرونا از این حالت بیاندازیم. ما داریم تمرین می‌کنیم که شرایط نوینی را در برگزاری جشنواره ایجاد و این بستر را گسترده‌تر کنیم. بنابراین تاکید می‌کنم که در آینده هم جشنواره هنر زنده است را به همین شکل آنلاین برگزار خواهیم کرد.
زمان پهلوی دوم همه تلاش می‌کردند تا ساواک به آنها گیر دهد و مشهور شوند. این کار غلطی است و ما هم می‌خواهیم به دستگاه نظارتی بگوییم که این شیوه غلطی است. ممنوعیت ایجاد جذابیت می‌کند. خیلی از گروه‌های تئاتری نیز اکنون علاقمند هستند که روزنامه یا رسانه‌ای به آنها گیر دهد تا دیده شوند.
او درباره انتخاب ۱۱۰ نفر نیز گفت: این موضوع در حال بررسی است و باید مجوزهای آن گرفته شود.
وی همچنین درباره حضور بانوان در جشنواره اظهار داشت: آفرین بر بانوان کشور ما. چراکه اکنون بانوان هنرمند ما در بسیاری از زمینه‌های هنری حرف اول را می‌زنند. ما می‌خواهیم به مسئولان بگوییم که ممنوعیت کار درستی نیست. ما اصلا در تقابل با قانون کاری نمی‌کنیم و در چهارچوب قانون عمل می‌کنیم و واقع‌گرایی را نیز خواهیم داشت.
ما در این جشنواره اصلا و ابدا گرایش سیاسی نداریم و نمی‌خواهیم حرکت تقابلی بکنیم بلکه می‌خواهیم در شرایط کنونی برای نسل جوان کاری کنیم و فضا را کمی بازتر کنیم و بگوییم تنها راه پناهنده شدن و خطر در دریای پرتلاطم نیست و همین‌جا هم می‌توان موفق شود.
غریب‌پور ادامه داد: جشنواره هنر زنده است تمام ابعاد زندگی را رصد کرده تا بتواند کاری برای زنده ماندن نیروی خلاق کشور فراهم کند تا یک بار از سر امواج بیرون بیایند و دیده شوند و مفری برای آنها فراهم شود. با هر کسی که صحبت کردیم یک دقیقه برای پذیرفتن حضور در جشنواره مکث نکرد و از کسی «نه» نشنیدیم. شما هم همت خواهید کرد که علیرغم محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها به اهداف‌مان برسیم.
